Đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam

(ĐTO) Cách đây 75 năm, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân trên mặt trận Cao Bằng, Lạng Sơn, cùng với cả nước, đã khắc phục mọi khó khăn, dũng cảm, sáng tạo mở Chiến dịch Biên giới Thu - Đông 1950 và đã giành thắng lợi to lớn. Đây là chiến dịch tiến công quy mô lớn đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam vào hệ thống phòng ngự của quân Pháp trên tuyến Cao Bằng - Lạng Sơn, mở ra bước ngoặt mới cho cuộc kháng chiến của Nhân dân Việt Nam chống thực dân Pháp xâm lược (1945 - 1954). Đây cũng là chiến dịch duy nhất đích thân Chủ tịch Hồ Chí Minh ra mặt trận, trực tiếp chỉ đạo.

Tháng 6-1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Thường vụ Trung ương Đảng chủ trương mở chiến dịch lớn đánh địch trên tuyến biên giới Việt - Trung. Nguồn: TTXVN

Giữa năm 1950, cuộc kháng chiến của Nhân dân ta có bước phát triển mạnh và giành được nhiều thắng lợi quan trọng, có điều kiện chuyển sang giai đoạn phản công, tiến công giành quyền chủ động trên chiến trường. Nhằm tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch, giải phóng một phần vùng biên giới phía Bắc, phá thế bao vây của địch, tiến tới giành quyền chủ động về chiến lược trên chiến trường chính Bắc bộ, tháng 6-1950, Ban Thường vụ Trung ương Đảng chủ trương mở Chiến dịch Biên giới.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Chủ tịch Hồ Chí Minh bàn kế hoạch quân sự cho Chiến dịch Biên giới. Ảnh: Đinh Năng Định/TTXVN

Ngày 7-7-1950, Bộ Tổng Tư lệnh quyết định mở chiến dịch giải phóng vùng biên giới Đông Bắc tại khu vực Cao Bằng - Lạng Sơn, lấy mật danh là Chiến dịch Lê Hồng Phong II, tiến công phòng tuyến của địch trên đường số 4, tập trung vào khu vực Cao Bằng - Thất Khê.

Đây là chiến dịch tiến công quy mô lớn đầu tiên của quân đội ta, mang ý nghĩa chiến lược rất to lớn. Sự thành bại trong chiến dịch này có ảnh hưởng quyết định đến việc thay đổi cục diện chiến tranh, đến lòng tin của quân và dân đối với đường lối kháng chiến của Đảng, đến quá trình xây dựng, trưởng thành của quân đội trong giai đoạn cách mạng mới.

Với ý nghĩa đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu: “Chiến dịch này hết sức quan trọng, chỉ được thắng không được thua!”.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Chủ tịch Hồ Chí Minh bàn kế hoạch tác chiến với các sĩ quan quân đội trong chiến dịch vào hạ tuần tháng 8-1950. Nguồn: TTXVN

Ngày 27-7-1950, Thường vụ Trung ương Đảng ra quyết định thành lập Đảng ủy và Bộ Chỉ huy chiến dịch. Đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp được chỉ định làm Bí thư Đảng ủy mặt trận và Chỉ huy trưởng kiêm Chính ủy chiến dịch. Tổng Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái làm Tham mưu trưởng chiến dịch; đồng chí Lê Liêm làm Chủ nhiệm Chính trị; đồng chí Trần Đăng Ninh làm Chủ nhiệm Cung cấp.

Với quyết tâm giành thắng lợi cho chiến dịch lớn có ý nghĩa chiến lược quan trọng này, Thường vụ Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trực tiếp nghiên cứu tình hình, phê chuẩn kế hoạch tác chiến, chỉ đạo các ngành ở Trung ương và địa phương đem hết sức mình phục vụ tiền tuyến và thực hiện sự phối hợp chiến trường trên toàn quốc để bảo đảm cho chiến dịch toàn thắng.

Liên khu Việt Bắc là địa phương chính động viên sức người, sức của phục vụ chiến dịch. Để bảo đảm chắc thắng, Bộ Tổng Tư lệnh quyết định sử dụng nhiều đơn vị mạnh tham gia chiến dịch. Với tổng số lực lượng tương đương hai đại đoàn, Chiến dịch Biên giới đã vượt tất cả các chiến dịch trước đây về quy mô sử dụng lực lượng. Chiến dịch Biên giới là chiến dịch tiến công quy mô lớn đầu tiên trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp nhằm tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh lực địch, khai thông biên giới, mở rộng và củng cố căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc.

Hạ tuần tháng 8-1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra mặt trận cùng Bộ Chỉ huy Chiến dịch trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Trên đường ra mặt trận, Người ân cần thăm hỏi, nắm tình hình, vận động bộ đội, dân công. Trong ảnh: Bác Hồ thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ tham gia Chiến dịch Biên giới. Nguồn: TTXVN

Từ cuối tháng 8-1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra mặt trận cùng Bộ Chỉ huy Chiến dịch trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Người kiểm tra kế hoạch tác chiến, xem xét công tác chuẩn bị hậu phương, theo dõi kịp thời diễn biến của chiến dịch, góp những ý kiến chỉ đạo và động viên cán bộ, bộ đội, dân công. Việc Người ra mặt trận làm cho mọi người càng thấm sâu ý nghĩa quan trọng của chiến dịch sắp mở, là lời động viên mạnh mẽ nhất, xúc động nhất lan truyền trong toàn thể đội ngũ dân công, bộ đội tham gia chiến dịch.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp viết chỉ thị ngay trước lều cỏ trên đường đi Chiến dịch Biên giới. Nguồn: TTXVN

Ngày 9-9-1950, Người ra “Lời kêu gọi đồng bào 3 tỉnh Cao - Bắc - Lạng”: “... Đồng bào hãy tiến lên làm gương kiểu mẫu cho Nhân dân toàn quốc, giúp cho chiến dịch được thắng lợi”. Lời kêu gọi của Bác càng làm nức lòng đồng bào các dân tộc Cao Bằng rời nhà lên đường đi chiến dịch. Đồng bào vùng cao của Cao Bằng chưa từng xa nhà cũng tình nguyện xuống núi đi bạt núi, mở đường, bắc cầu, vận chuyển lương thực, đạn dược bằng đôi vai, bằng ngựa thồ. Hàng vạn dân công hỏa tuyến bám sát trận địa phục vụ bộ đội ăn no, đánh thắng giặc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chăm chú quan sát, theo dõi chặt chẽ diễn biến trận Đông Khê, mở màn Chiến dịch Biên giới.

Chiến dịch diễn ra qua 3 đợt, từ 16-9 đến 14-10-1950, đây cũng là chiến dịch duy nhất Chủ tịch Hồ Chí Minh ra mặt trận, cùng Bộ Chỉ huy trực tiếp chỉ đạo. Trải qua 29 ngày đêm chiến đấu vô cùng quyết liệt, anh dũng và mưu trí của quân và dân ta, Chiến dịch Biên giới Thu - Đông 1950 đã giành được thắng lợi to lớn. Chiến thắng không chỉ có ý nghĩa chiến lược, mở ra bước ngoặt cơ bản trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, mà còn đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Các đơn vị tham gia Chiến dịch Biên giới làm lễ xuất phát lên đường ra mặt trận. Nguồn: TTXVN

Trải qua 29 ngày đêm chiến đấu vô cùng quyết liệt, anh dũng và mưu trí của quân và dân ta, Chiến dịch Biên giới Thu - Đông 1950 đã giành được thắng lợi to lớn (trong ảnh: Bộ đội ta tiến vào giải phóng thị trấn Đông Khê). Nguồn: TTXVN

Sau Chiến thắng Biên giới Thu - Đông 1950, quân và dân ta tiếp tục giữ vững quyền chủ động, phát huy thế tiến công chiến lược trong những năm 1951 - 1953; tiến tới giành thắng lợi liên tiếp trong cuộc tiến công Chiến lược Đông Xuân 1953 - 1954, mà đỉnh cao là Chiến thắng Điện Biên Phủ, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp, buộc thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ lập lại hòa bình ở Đông Dương.

HỒNG LÊ (tổng hợp)