Hoàn thiện khung pháp lý về tương trợ tư pháp

 

Đây là 4 dự án luật được tách ra từ Luật Tương trợ tư pháp hiện hành năm 2007 và đã được Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 9.

 

Tại phiên thảo luận, các đại biểu tập trung phân tích sâu vào các quy định phức tạp, liên quan trực tiếp đến quyền con người và nghĩa vụ hợp tác quốc tế của Việt Nam trong tình hình mới.

 

Đại biểu đề nghị làm rõ phạm vi điều chỉnh của Luật Tương trợ tư pháp về dân sự, bao gồm cả các vụ việc phá sản, thi hành án dân sự, trọng tài thương mại và cả các vụ việc cạnh tranh. Đồng thời đề nghị nghiên cứu, luật hóa nguyên tắc "có đi, có lại" trong tương trợ tư pháp về dân sự, vốn là một nguyên tắc cơ bản trong quan hệ quốc tế.

 

Nhiều ý kiến quan tâm sâu sắc đến các quy định trong dự thảo Luật Dẫn độ; về "Giữ người trong trường hợp khẩn cấp trước khi có yêu cầu dẫn độ" , đề nghị quy định rõ hơn về thẩm quyền giữ người và nơi giữ người để đảm bảo tính khả thi và chặt chẽ, bởi đây là vấn đề liên quan đến quyền con người.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp phát biểu tại hội trường.

Góp ý vào dự thảo Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn đại biểu Quốc hội  (ĐBQH) tỉnh Đồng Tháp nhấn mạnh tương trợ tư pháp về hình sự đối với các nước chung biên giới là rất cần thiết.

 

Đại biểu đồng tình với việc Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền tương trợ tư pháp về hình sự chung biên giới, tuy nhiên, đại biểu lưu ý điều này phải được thực hiện trên cơ sở có hiệp định giữa hai nước.

 

Đồng thời, theo đại biểu, Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, thành phố cần phải báo cáo Viện Kiểm sát nhân dân cấp trên để theo dõi, kiểm tra, đề phòng xử lý không đúng quy định, ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế.

 

Về trách nhiệm quản lý nhà nước đối với hoạt động tương trợ tư pháp, đại biểu Phạm Văn Hòa đề xuất nên tập trung cho một lĩnh vực là Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Chính phủ chỉ có trách nhiệm phối hợp thực hiện.

 

Đại biểu cũng cho rằng việc Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao hàng năm phải báo cáo Quốc hội về tương trợ tư pháp là không cần thiết, mà quy định theo hướng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phối hợp với Chính phủ, sau đó chỉ Viện Kiểm sát nhân dân tối cao báo cáo cho Quốc hội.

Quang cảnh thảo luận tại hội trường.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan soạn thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu, cảm ơn các ý kiến trách nhiệm của các đại biểu.

 

Giải trình về vấn đề đại biểu Phạm Văn Hòa nêu, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng khẳng định sự đồng tình và tiếp thu ý kiến.

 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng đề xuất lồng ghép báo cáo là một đề xuất tốt. Tuy nhiên, dự thảo Luật đang quy định từng cơ quan trong phạm vi nhiệm vụ của mình báo cáo về kết quả thực hiện tương trợ tư pháp về hình sự. Việc lồng ghép đòi hỏi cơ chế phối hợp khi báo cáo, trong khi tại các kỳ họp cuối năm Chính phủ và các cơ quan đều có báo cáo.

 

Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban Pháp luật và Tư pháp khi thẩm tra sẽ tổng hợp các nội dung báo cáo trong các báo cáo về từng lĩnh vực tương trợ tư pháp để báo cáo Quốc hội.

 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng giải trình làm rõ nhiều nội dung khác, như việc bổ sung quy định về chuyển giao tài sản liên quan đến người bị dẫn độ tại Điều 37 dự thảo Luật Dẫn độ.

 

Kết thúc phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu để hoàn thiện 4 dự thảo luật với chất lượng cao nhất, trình Quốc hội xem xét, thông qua vào cuối kỳ họp này.