Hoàn thiện hành lang pháp lý cho xây dựng, khoáng sản và chuyển đổi số

(ĐTO) Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ngày 6-11, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) làm việc tại tổ, thảo luận nhiều nội dung quan trọng liên quan đến lĩnh vực xây dựng, khoáng sản, nông nghiệp – môi trường và công nghệ. Ghi nhận tại Tổ 12, gồm Đoàn ĐBQH 2 tỉnh Đồng Tháp và Quảng Ngãi tham gia thảo luận, góp nhiều ý kiến quan trọng.

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp Ngô Chí Cường điều hành thảo luận tổ.

Góp ý đối với Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), các đại biểu thống nhất cao sự cần thiết ban hành Luật và cho rằng, việc sửa đổi toàn diện Luật Xây dựng là cần thiết để khắc phục những tồn tại, vướng mắc, bất cập của Luật hiện hành. Các ý kiến nhận thấy, sửa đổi Luật Xây dựng lần này có nhiều điểm mới, thể hiện rõ định hướng chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương (nhất là cấp tỉnh và cấp xã); đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian quy trình, thủ tục trong quá trình triển khai các dự án; thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển xanh.

Tuy nhiên, các ý kiến nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tính đồng bộ hạ tầng, điều kiện khởi công công trình và cơ chế bất khả kháng trong quản lý đầu tư xây dựng. Một số ý kiến cho rằng quy định “biến động bất thường giá vật liệu” chưa cụ thể, dễ bị lợi dụng để điều chỉnh vốn, gây rủi ro thất thoát ngân sách.

Góp ý đối với dự án luật này, về nguyên tắc cơ bản trong hoạt động xây dựng, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đề nghị xem xét trách nhiệm đảm bảo cơ hội tiếp cận công bằng trong các công trình, đặc biệt với người khuyết tật – nhóm đối tượng chiếm hơn 6% dân số, theo khảo sát của Tổng cục Thống kê năm 2023. Đây được xem là tiêu chí thể hiện tính nhân văn, văn minh và ưu việt của xã hội trong thiết kế đô thị.

Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu thảo luận.

Thảo luận Dự án Luật Địa chất và khoáng sản, nhiều ý kiến đồng tình với việc phân cấp cho Chủ tịch UBND tỉnh trong khoanh vùng khu vực cấm hoặc tạm cấm khai thác khoáng sản nhóm III, IV phục vụ tình huống khẩn cấp. Tuy nhiên, cần bổ sung tiêu chí định lượng, thẩm quyền công bố và biện pháp hậu kiểm, bảo đảm quản lý tài nguyên thống nhất.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho rằng, việc giảm bớt những thủ tục và cho phép những nhà đầu tư khai thác những loại đất, đá (khoáng sản nhóm III, nhóm IV) là cần thiết. Tuy nhiên, cũng phải có giám sát, có kiểm tra để đảm bảo hài hòa và tránh những trường hợp các đối tượng lợi dụng khai thác những cái nhóm mà không cho phép.

Với Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, các đại biểu nhận định việc cắt giảm thủ tục và điều kiện kinh doanh sẽ tạo môi trường đầu tư thuận lợi, hỗ trợ nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế tuần hoàn và chuỗi giá trị chế biến.

* Buổi chiều cùng ngày, các đại biểu tiếp tục cho ý kiến thảo luận về các dự án luật trong lĩnh vực công nghệ, gồm: Chuyển đổi số; Công nghệ cao (sửa đổi) và Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ. Những nội dung này đều nhằm thể chế hóa chủ trương xây dựng Nhà nước số, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và hoàn thiện hành lang pháp lý phục vụ phát triển kinh tế số.

Cho ý kiến đối với Dự án Luật Chuyển đổi số, đa số ý kiến đồng tình cao với sự cần thiết ban hành Luật để thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số, coi doanh nghiệp tư nhân là nòng cốt như Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân...

Các ý kiến khẳng định, việc ban hành Luật Chuyển đổi số ở thời điểm này là rất cần thiết nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, tạo điều kiện đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, đây cũng là cơ sở pháp lý quan trọng cho Việt Nam tăng cường hợp tác quốc tế và hội nhập.

Đại biểu Nguyễn Hải Anh, phát biểu thảo luận.

Góp ý cho dự án luật này, Đại biểu Nguyễn Hải Anh, ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đánh giá dự thảo luật chuyển đổi số đã có một sự nâng cấp toàn diện so với Luật công nghệ thông tin năm 2006; gắn liền với xu thế của thế giới, gắn liền với chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số và đồng thời cũng đảm bảo chủ quyền số của quốc gia trên môi trường mạng.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Hải Anh cho rằng, dự thảo luật còn những nội dung thiếu tập trung, đặc biệt là phần quy định về các chính sách của nhà nước. Do vậy, đại biểu kiến nghị nên tập trung toàn bộ các cái nội dung liên quan đến chính sách của nhà nước vào Điều 4 để cấu trúc lại thành các nhóm chính sách cụ thể, rõ ràng trên từng lĩnh vực.

Quang cảnh thảo luận tại tổ

Đại biểu phân tích, hiện nay chúng ta đã có rất nhiều luật và quy định có liên quan đến yếu tố số. Dự thảo có đề cập trường hợp khác nhau giữa luật chuyển đổi số và một số luật khác nhưng chưa phân định rõ ràng phần nào là nguyên tắc, chính sách chung thuộc luật chuyển đổi số, phần nào là quy định chi tiết kỹ thuật, điều kiện, chế tài thuộc theo luật chuyên ngành. Do vậy, đề nghị cần phải làm rõ hơn về mối quan hệ với các luật khác, trong đó xác định rõ luật chuyển đổi số là luật khung về chính sách và nguyên tắc. Còn luật chuyên ngành thì quy định chi tiết. Và trong trường hợp có xung đột thì nguyên tắc chung là ưu tiên luật chuyển đổi số...

Cũng tại Phiên họp, các đại biểu thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Công nghệ cao (sửa đổi); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ.

Việc hoàn thiện các dự án luật sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư xây dựng minh bạch, bảo đảm an toàn và khả năng tiếp cận trong không gian công cộng; tháo gỡ vướng mắc quản lý khoáng sản; thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao và kinh tế tuần hoàn; đồng thời xây dựng nền tảng pháp lý cho chuyển đổi số, phát triển công nghệ, bảo vệ quyền công dân và chủ quyền số trong thời gian tới.

THU HOÀI – MINH TRÍ