Những hình ảnh không thể phai mờ

(ĐTO) Cách đây 85 năm, từ nửa đêm 22 rạng ngày 23-11-1940, cuộc khởi nghĩa ở Mỹ Tho nổ ra ở một số trung tâm được chuẩn bị, tập dợt chu đáo, có sự lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy thống nhất của Ủy ban khởi nghĩa của tỉnh và các quận. Từ những trung tâm, tiếng mõ dồn dập thay tiếng pháo lệnh, làm bùng nổ cuộc khởi nghĩa trên phạm vi toàn tỉnh.

Long Hưng - Thạnh Phú, quận Châu Thành là địa bàn hết sức quan trọng, từ đây lực lượng khởi nghĩa có thể đánh vào thị xã Mỹ Tho, cắt đứt con đường huyết mạch nối Sài gòn và miền Tây Nam bộ.

23 giờ đêm ngày 22-11-1940, đồng chí Nguyễn Văn Trọng, Phó Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho mang lệnh khởi nghĩa về đến Long Hưng và cho triệu tập ngay cuộc họp Quận ủy Châu Thành mở rộng để truyền đạt mệnh lệnh khởi nghĩa và xây dựng quyết tâm khởi nghĩa đúng thời gian quy định của Tỉnh ủy và chỉ đạo cho Quận ủy Châu Thành bằng mọi cách truyền đạt mệnh lệnh khởi nghĩa đến các khu vực liên xã, các xã một cách nhanh nhất; đồng thời chỉ đạo cho nơi nào có điều kiện khởi nghĩa trước, dùng tiếng mõ làm pháo lệnh để các nơi khác tiếp tục khởi nghĩa.

Đồng chí Phan Đăng Lưu, Ủy viên Trung ương Đảng, người được phân công tham gia Hội nghị bàn về cuộc khởi nghĩa Nam kỳ tổ chức vào tháng 7-1940 tại nhà Bà Năm Dẹm (Tân Hương - Châu Thành).

Hơn 0 giờ, ngày 23-11-1940, hàng ngàn quần chúng của khu vực Long Hưng - Thạnh Phú đã nổi dậy khởi nghĩa. Tiếng trống, tiếng mõ, tiếng pháo tre vang lên khắp xóm làng. Quần chúng tự vũ trang bằng vũ khí thô sơ, rầm rập kéo đến những địa điểm đã quy ước trước, nghe Ủy ban khởi nghĩa phát lệnh khởi nghĩa và kéo đến trụ sở tề xã cướp chính quyền về tay Nhân dân.

Cuộc khởi nghĩa năm 1940 ở Mỹ Tho đã tạo truyền thống quý báu đối với Đảng bộ và nhân dân tỉnh Tiền Giang (trước đây), nay là tỉnh Đồng Tháp về nổi dậy khởi nghĩa giành chính quyền, xây dựng quyền làm chủ của Nhân dân, thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc, duy trì và đẩy mạnh phong trào chiến tranh du kích trong điều kiện địch dùng tổng lực càn quét, khủng bố.

Tuy khởi nghĩa thất bại, bị địch đàn áp ác liệt, nhưng tinh thần cách mạng của Nhân dân vẫn được nuôi dưỡng và phát triển thành cao trào và khởi nghĩa thắng lợi trong Cách mạng tháng Tám.

Nhà Bà Năm Dẹm (Lê Thị Lợi) - nơi Xứ ủy Nam kỳ họp bàn về cuộc khởi nghĩa Nam kỳ.

Những hình ảnh về cuộc khởi nghĩa Nam kỳ năm 1940 hiện nay còn được lưu giữ ở Nhà trưng bày lịch sử cuộc Khởi nghĩa Nam kỳ của tỉnh Mỹ Tho và Gò Công tại Khu di tích lịch sử Nam kỳ khởi nghĩa (xã Long Hưng, tỉnh Đồng Tháp) để giới thiệu với công chúng như nhắc nhở thế hệ chúng ta hôm nay về giá trị lịch sử, lòng quả cảm của Nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm.

Trân trọng giới thiệu cùng độc giả cùng xem lại một vài hình ảnh về cuộc khởi Nam kỳ cách đây 85 năm.

Đình Long Hưng - trụ sở Ban khởi nghĩa Nam kỳ tỉnh Mỹ Tho - nơi treo lá cờ đỏ sao vàng trong cuộc khởi nghĩa Nam kỳ ngày 23-11-1940.

Đồng chí Nguyễn Thị Thập là người trong Ban Lãnh đạo khởi nghĩa Nam kỳ tỉnh Mỹ Tho.

Đồng chí Trần Công Lý là một trong những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa ngày 23-11-1940 ở Cai Lậy.

Ông Đoàn Quí Thể tham gia khởi nghĩa ở Cai Lậy bị tên quận trưởng Cai Lậy Nguyễn Văn Tâm bắn mù hai mắt.

Tù và là dụng cụ của Nhân dân Long Hưng - Châu Thành sử dụng trong cuộc khởi nghĩa ngày 23-11-1940.

Mõ - là dụng cụ Nhân dân xã Tân Bình - Cai Lậy sử dụng hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Nam kỳ.

Phảng - là dụng cụ ông Châu Văn Sĩ sử dụng để trừng trị tên ác ôn Hào Cương tại đình Thâm Nhơn, xã Thân Cửu Nghĩa ngày 23-11-1940.

Miễu Hội - nơi lực lượng xã Thạnh Phú tập trung để tham gia khởi nghĩa ngày 23-11-1940.

Chợ Long Hưng - nơi diễn ra cuộc biểu tình có gần 800 người tham gia vào đêm 23-11-1940 do ông Hà Tôn Hiến lãnh đạo.

Các chiến sĩ tham gia cuộc khởi nghĩa Nam kỳ năm xưa chụp ảnh lưu niệm tại đình Long Hưng.

Các chiến sĩ tham gia cuộc khởi nghĩa Nam kỳ năm xưa chụp ảnh lưu niệm tại nhà Bà Năm Dẹm.

HỒNG LÊ (tổng hợp)