Giữ vững "ngọn lửa" yêu nghề trong thời kỳ chuyển đổi số

(ĐTO) Trong làn sóng chuyển đổi số đang lan tỏa mạnh mẽ vào mọi lĩnh vực của đời sống, giáo dục cũng không nằm ngoài guồng quay đó. Công nghệ mang đến cơ hội đổi mới phương pháp dạy học, song cũng đặt ra nhiều thách thức với người thầy. Giữ vững “ngọn lửa” yêu nghề chính là giữ lấy hồn cốt của nghề giáo trong kỷ nguyên công nghệ.

Khi bảng đen - phấn trắng bước lên không gian số

Những năm gần đây, hình ảnh người thầy không chỉ gắn với bục giảng truyền thống, mà còn hiện diện trên màn hình máy tính, điện thoại, nền tảng học trực tuyến. Từ các phần mềm quản lý học sinh, lớp học ảo, bài giảng điện tử cho đến trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ kiểm tra, đánh giá, chuyển đổi số đã làm thay đổi căn bản cách dạy và cách học.

Tuy nhiên, điều dễ nhận thấy là công nghệ chỉ là công cụ. Người thầy vẫn là linh hồn của quá trình giáo dục. Không có công nghệ nào có thể thay thế được trái tim, sự tận tụy và tấm gương đạo đức của người thầy. Chính họ là người khơi dậy đam mê học tập, hình thành nhân cách và truyền cảm hứng sống cho học trò - điều mà máy móc không thể đảm đương.

Giữ “lửa nghề” trong môi trường mới

Chuyển đổi số giúp người thầy dạy nhanh hơn, hiệu quả hơn, nhưng nếu chỉ dừng ở kỹ năng sử dụng công nghệ thì chưa đủ. Quan trọng hơn là giữ vững bản lĩnh, lòng yêu nghề và tinh thần đổi mới. Ngày nay, học trò có thể tra cứu kiến thức trong vài giây, nhưng thứ mà các em cần nhất vẫn là “ngọn lửa” cảm hứng học tập, là tấm gương của người thầy luôn say mê, sáng tạo, nhân ái.

Giáo viên hỗ trợ học sinh thao tác thực hành trên máy vi tính tại Trường Trung học phổ thông Nguyễn Đình Chiểu. Ảnh: Sửu Minh

Đó chính là thứ ánh sáng không bao giờ tắt dù công nghệ có thay đổi đến đâu. Có những giáo viên dù tuổi cao, vẫn kiên trì học hỏi, tự mày mò soạn bài giảng điện tử, tham gia lớp tập huấn kỹ năng số, không ngại “làm bạn” với máy tính, máy chiếu. Bởi họ hiểu rằng, yêu nghề không chỉ là đứng trên bục giảng, mà còn là không ngừng đổi mới để tiếp cận thế hệ học trò mới năng động, thông minh và thích khám phá.

Nghề giáo trong thách thức của thời đại số

Bên cạnh những cơ hội, chuyển đổi số cũng tạo ra áp lực không nhỏ như cường độ công việc tăng, yêu cầu cập nhật kiến thức liên tục, nguy cơ “mất kết nối cảm xúc” giữa thầy và trò trong môi trường trực tuyến. Nếu không khéo léo, bài giảng điện tử có thể trở nên khô khan, thiếu sức sống; còn học sinh dễ sa đà vào thế giới ảo mà xa rời những giá trị nhân văn.

Do đó, người thầy của thời đại mới phải vừa thành thạo công nghệ, vừa giữ được tâm hồn của người nghệ sĩ - biết lắng nghe, chia sẻ và truyền cảm xúc. Chính sự nhân hậu, bao dung và khát vọng gieo trồng tri thức ấy giúp nghề giáo không bị “lạnh” đi giữa thời đại số.

Thắp sáng và lan tỏa “ngọn lửa” yêu nghề

Để giữ vững “ngọn lửa” ấy, cần có sự chung tay của cả xã hội. Ngành Giáo dục phải tạo điều kiện để giáo viên được đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số; được tôn vinh và đãi ngộ xứng đáng. Gia đình và học sinh cần hiểu, trân trọng công sức của người thầy và hơn hết, mỗi nhà giáo phải tự nuôi dưỡng tình yêu nghề bằng ý chí tự học, tự đổi mới không ngừng.

Những mô hình “lớp học số”, “trường học thông minh” sẽ chỉ thật sự có ý nghĩa khi trong đó tỏa sáng hình ảnh người thầy - người truyền cảm hứng, người thắp lên ngọn lửa tri thức và nhân cách cho thế hệ mai sau.

"Giữ lửa" - giữ hồn nghề

Thời đại chuyển đổi số đòi hỏi nhà giáo phải thay đổi, nhưng không được đánh mất chính mình. Công nghệ có thể làm mới phương pháp, nhưng chỉ tình yêu nghề, lòng nhân ái và trách nhiệm với học trò mới làm nên giá trị vĩnh cửu của người thầy. Giữ vững “ngọn lửa” yêu nghề giữa thời đại chuyển đổi số - đó không chỉ là nhiệm vụ, mà còn là niềm tự hào và sứ mệnh thiêng liêng của những người làm nghề cao quý nhất trong mọi nghề.

HỮU ĐỨC