Người thầy trong bối cảnh chuyển đổi số

(ĐTO) Người thầy bước vào thời đại số với nhiều cơ hội và thách thức mới. Họ chủ động đổi mới phương pháp dạy học để đáp ứng nhu cầu của người học. Mỗi đổi thay thể hiện tinh thần sáng tạo và khát vọng nâng cao chất lượng giáo dục. Hình ảnh người thầy vì thế trở nên năng động, hiện đại và truyền cảm hứng hơn bao giờ hết. 

 

 

Tiết thực hành lịch sử theo Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) năm 2018 tại Trường THPT Tân Hiệp trung tuần tháng 11, diễn ra trong không khí hoàn toàn khác biệt. Thầy Nguyễn Công Hậu, giáo viên lịch sử của trường đã biến giờ học thành một sân chơi trí tuệ sôi nổi, mô phỏng theo Game show “Đường lên đỉnh Olympia”. 

 

Các câu hỏi mở được thiết kế sinh động và lồng ghép Tiếng Anh, giúp học sinh ôn tập kiến thức lịch sử, đồng thời rèn thêm kỹ năng ngoại ngữ và tư duy. Nhờ hình ảnh minh họa rõ ràng và cách tổ chức sáng tạo, tiết học lịch sử không còn là những con số khô khan mà trở thành trải nghiệm gần gũi và hấp dẫn.

 

Tiết dạy lịch sử của thầy Nguyễn Công Hậu, giáo viên Trường Trung học phổ thông Tân Hiệp.

 

Em Nguyễn Ngọc Tường An, học sinh Trường THPT Tân Hiệp cho biết: “Em cảm thấy hứng thú hơn khi được tham gia vào các trò chơi trong tiết học. Các hoạt động này buộc mình phải chủ động tìm câu trả lời đúng nhất. Em nhận thấy môn Lịch sử trở nên dễ tiếp cận hơn khi được lồng ghép hình ảnh và trò chơi trực quan. Ngoài ra, việc kết hợp Tiếng Anh trong tiết học giúp chúng em tự tin hơn và nâng cao năng lực ngoại ngữ”. 

 

Thầy Nguyễn Công Hậu cho rằng, trong giảng dạy, việc nghiên cứu tâm lý học sinh giữ vai trò then chốt. Thầy luôn quan sát, lắng nghe và tìm hiểu đặc điểm của từng lớp để nắm được học sinh đang hứng thú điều gì, gặp khó khăn ở đâu và cần được hỗ trợ như thế nào. Nhờ đó, mỗi bài giảng đều được điều chỉnh cho phù hợp với trình độ và tâm lý của nhóm học sinh cụ thể.

 

Theo thầy Hậu, nội dung dạy học cần dựa trên những yếu tố gần gũi với đời sống. Khi bài học gắn với trải nghiệm thực tế, học sinh dễ hình dung, dễ ghi nhớ và chủ động tương tác hơn. Cách tiếp cận này cũng giúp tiết học trở nên nhẹ nhàng, giảm áp lực và tạo động lực học tập tự nhiên. Sự thấu hiểu tâm lý của học sinh chính là nền tảng để xây dựng các phương pháp đổi mới hiệu quả, từ đó khơi gợi hứng thú và phát huy năng lực của từng học sinh. 

 

Thầy và trò Trường Trung học phổ thông Trần Hưng Đạo.

 

Không chỉ ở Trường THPT Tân Hiệp, nhiều giáo viên ở Đồng Tháp cũng đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học. Niềm đam mê nhiếp ảnh của thầy Lê Thanh Trung, giáo viên Trường THPT Trần Hưng Đạo, trở thành một công cụ sư phạm đặc biệt. 

 

Thầy Trung thường xuyên lồng ghép các tư liệu hình ảnh vào bài giảng để giáo dục học sinh về lòng yêu nước và sự biết ơn với những giá trị mà hôm nay các em đang thừa hưởng. Qua những bức ảnh do chính thầy ghi lại tại Côn Đảo, học sinh có cơ hội “nhìn” lịch sử bằng cảm xúc thật. Những hình ảnh về nơi đây là câu chuyện kể về sự hy sinh của cha ông, giúp các em hiểu sâu sắc hơn giá trị của độc lập và tự do.

 

Em Trần Lê Kim Ngân, học sinh Trường THPT Trần Hưng Đạo chia sẻ, hình ảnh từ Côn Đảo của thầy Trung giúp em hình dung rõ hơn về những mất mát và sự kiên cường của thế hệ đi trước. Những trải nghiệm này khiến học sinh chúng em trân trọng Tổ quốc hơn và thôi thúc bản thân cố gắng học tập, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp.

 

Những đổi mới trong dạy học ở Đồng Tháp không chỉ dừng lại ở các hoạt động trực quan, mà giáo viên còn tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và các công cụ dạy học thông minh. Những nỗ lực này hướng đến mục tiêu phát triển năng lực số, khả năng ngoại ngữ và tư duy sáng tạo cho học sinh trong thời đại mới.

 

 

Ngành Giáo dục đang tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ trong công tác giáo dục, đào tạo. Người thầy không chỉ truyền đạt tri thức mà còn trở thành người hướng dẫn, người tổ chức và người thiết kế môi trường học tập. Vai trò của giáo viên vì thế trở nên đa dạng và linh hoạt hơn trước.

 

Theo Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Phương Toàn, thời gian qua, các cơ sở giáo dục tỉnh Đồng Tháp đã áp dụng mạnh mẽ công nghệ trong dạy và học. Với sự sáng tạo và tâm huyết của thầy cô, từng tiết học không chỉ truyền kiến thức mà còn giúp học sinh trải nghiệm, rèn kỹ năng sống, trân trọng giá trị lịch sử và biết yêu thương, minh chứng sống động cho một nền giáo dục đổi mới, toàn diện và đầy cảm hứng, nơi hoa tri thức nở rộ từ nỗ lực của người thầy.

 

Thầy Võ Hoài Nhân Trung, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu chia sẻ, giáo viên hiện nay phải nắm được các công cụ công nghệ để hỗ trợ giảng dạy, đây là công việc tất yếu. Nhiều thầy cô đã sử dụng các nền tảng học tập số, phần mềm mô phỏng, trí tuệ nhân tạo và ứng dụng đánh giá trực tuyến để cải thiện hiệu quả dạy học. Những công cụ này giúp tiết học sinh động hơn, đồng thời mở ra cơ hội cho học sinh tiếp cận tri thức theo nhiều cách khác nhau.

 

Ở khía cạnh khác, bên cạnh các vấn đề nội tại thì người thầy còn phải phát triển năng lực số cho học sinh. Đây là yêu cầu quan trọng của Chương trình GDPT 2018 và xu thế toàn cầu. Học sinh cần biết cách tìm kiếm thông tin, phân tích dữ liệu và sử dụng công nghệ một cách an toàn. Giáo viên đóng vai trò dẫn dắt, giúp các em hình thành tư duy số và thói quen học tập hiện đại.

 

Chuyển đổi số cũng đặt ra thách thức mới. Giáo viên phải liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng. Giáo viên vừa dạy, vừa học, vừa trải nghiệm để tìm ra phương pháp phù hợp với từng đối tượng. Tinh thần sẵn sàng thích ứng trở thành yếu tố quan trọng giúp giáo viên vượt qua khó khăn”, thầy Trung phân tích thêm. 

 

Thích ứng, sáng tạo, đổi mới là một trong những nhiệm vụ quan trọng của người thầy để mỗi tiết học thực sự gần gũi, sinh động và truyền cảm hứng cho học sinh trong thời đại số.