Triển vọng từ mô hình "Người nông dân chuyên nghiệp"

 

Hợp tác xã nhãn Châu Thành đã được cấp mã số vùng trồng để xuất khẩu, cho thấy sự phát triển của nông nghiệp địa phương.

Mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” ra đời với mục tiêu kép là nâng cao năng lực sản xuất, khả năng tham gia quản trị xã hội của nông dân, đồng thời xây dựng nền tảng vững chắc cho việc nâng cao chất lượng và mở rộng quy mô kinh tế tập thể. 

Ban đầu, mô hình được triển khai thí điểm tại 5 xã, mỗi địa phương tập trung vào một loại cây trồng chủ lực: Xã Phú Hựu (nhãn), xã Lấp Vò (hoa màu), xã Lai Vung (cây có múi), xã Mỹ Thọ (xoài, mít) và xã Tháp Mười (lúa, cây ăn quả). Tham gia mô hình, nông dân được hỗ trợ nâng cao năng lực sản xuất; học cách quản trị, tự chủ, tự quản trong hoạt động kinh tế cũng như đời sống cộng đồng. Đồng thời được tham quan, học hỏi các mô hình sản xuất hiệu quả, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật.

 

Đến tháng 8-2023, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Tháp quyết định chuyển giao mô hình cho Hội Nông dân tỉnh quản lý và phát động, từ đó trở thành một cuộc vận động quy mô lớn trong toàn tỉnh. Sau gần 5 năm triển khai, mô hình đã có hơn 121.000 hội viên đăng ký tham gia, trong đó có trên 42.000 người được công nhận là “Nông dân chuyên nghiệp”.

 

Tại Minh Tâm Hội quán, xã Mỹ Thọ, các thành viên sản xuất xoài theo tiêu chuẩn VietGAP và áp dụng “Sổ nhật ký canh tác” để truy xuất nguồn gốc.

Qua mô hình, tư duy sản xuất nông nghiệp truyền thống đang dần chuyển sang tư duy kinh tế nông nghiệp và xu hướng liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa. Nông dân Đồng Tháp đã chủ động nắm bắt xu hướng thị trường, nhận ra sự dịch chuyển từ nhu cầu “ăn no” sang “ăn ngon, ăn sạch, an toàn, nhiều dinh dưỡng”.

 

Từ đó, nông dân đã điều chỉnh phương thức sản xuất theo hướng bền vững, tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm như VietGAP, GlobalGAP và các tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, thể hiện trách nhiệm và đạo đức của người sản xuất.

 

Nhiều mô hình nông nghiệp bền vững đã phát triển mạnh mẽ dưới sự ảnh hưởng của “Người nông dân chuyên nghiệp”. Hợp tác xã nhãn Châu Thành là một điển hình với 113,39 ha nhãn đạt chứng nhận VietGAP, 19,5 ha GlobalGAP và 122,95 ha được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu.

 

Từ khi tham gia mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp”, ý thức bảo vệ môi trường của nông dân Phú Hựu được nâng cao, thể hiện qua việc nông dân áp dựng mô hình ủ phân từ phụ phẩm nông nghiệp bón cho cây trồng.

Minh Tâm Hội quán ở xã Mỹ Thọ là một hình mẫu khác, với 100% thành viên sản xuất xoài theo tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng “Sổ nhật ký canh tác” để truy xuất nguồn gốc, nâng cao giá trị và hiệu quả tiêu thụ. Hội quán còn đang triển khai mô hình “Sản xuất xoài theo hướng công nghệ cao”.

 

Hiện các hội quán trên địa bàn tỉnh cũng tham gia thực hiện mô hình “Nông dân chuyên nghiệp”, giúp người dân chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang làm kinh tế nông nghiệp, thu hút nhiều hộ gia đình tự nguyện tham gia vào các hình thức liên kết, hợp tác sản xuất.

 

Bên cạnh nâng cao năng lực sản xuất, nông dân tham gia mô hình còn tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường. Nông dân được trang bị kiến thức về tác hại của việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật đối với sức khỏe.

 

Nhiều mô hình bảo vệ môi trường được triển khai hiệu quả: Mô hình xây hố thu gom bao bì, chai lọ phân bón và thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng tại xã Mỹ Quí; mô hình cấp bể chứa, hũ chứa cho mỗi ấp để thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật tại xã Lấp Vò; xã Phú Hựu triển khai mô hình thùng chứa bao bì, chai lọ, góp phần hạn chế sử dụng túi nilon…

 

Theo đánh giá của Hội Nông dân tỉnh, mô hình “Người Nông dân chuyên nghiệp” được các cấp ủy Đảng, chính quyền xác định là động lực và cơ hội thúc đẩy nhanh phát triển nền nông nghiệp xanh và bền vững. Mô hình đã tác động mạnh mẽ, giúp nông dân ngày càng nhận thức rõ hơn việc phấn đấu trở thành “Người nông dân chuyên nghiệp” là quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó tự nguyện, tự giác tham gia.

 

Tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước đang dần được khắc phục, thay vào đó là tinh thần chủ động tham gia vào chuỗi sản xuất ứng dụng kỹ thuật mới, các chương trình liên kết trong sản xuất, kinh doanh, ứng dụng các quy chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường.

 

Tại lễ tổng kết mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” (năm 2023), đồng chí Lê Quốc Phong, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, khẳng định: “Mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” đã cho thấy rất phù hợp với đặc điểm, tính chất của người nông dân Đất Sen hồng, được người dân đồng tình hưởng ứng và đạt những kết quả rất khả quan trên nhiều lĩnh vực, góp phần thực hiện hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

 

Trong thời gian tới, Đồng Tháp tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung nguồn lực để nâng cao chất lượng mô hình, rà soát, bổ sung và hoàn thiện các tiêu chí thi đua, cùng với việc tuyên truyền sâu rộng để nông dân thấy được lợi ích và tích cực tham gia lâu dài, chắc chắn và bền vững. Mô hình “Người nông dân chuyên nghiệp” không chỉ là một điểm sáng trong bức tranh nông nghiệp Đồng Tháp mà còn minh chứng sống động cho tinh thần tự lực, tự cường và chủ động của người nông dân.