Hợp tác để cùng phát triển

Mô hình Hội quán nông dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp (viết tắt là Hội quán) do hội viên nông dân tự nguyện cùng lập ra và hoạt động chủ yếu trên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, kinh doanh. Thông qua hoạt động của Hội quán giúp người dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nhất là phát huy tinh thần đoàn kết, tính tự nguyện, tự chủ, tự quản của người dân trong sản xuất, kinh doanh. Qua đó, góp phần thay đổi nhận thức, tập quán từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. 

TỪ NHU CẦU THỰC TIỄN Ở CƠ SỞ

Hội quán là mô hình do nông dân tự nguyện cùng lập ra để sinh hoạt, trao đổi kinh nghiệm, các kỹ thuật mới trong sản xuất, cập nhật thông tin về thị trường, tiêu thụ nông sản thời hội nhập và chia sẻ chuyện xóm, chuyện nhà...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Huỳnh Minh Tuấn (thứ 3, từ phải sang) thăm, tặng quà Ban Chủ nhiệm Hội quán Cùng nhau làm du lịch (phường Sa Đéc).

Từ yêu cầu ở cơ sở phải liên kết để thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp với mục tiêu “Hợp tác, liên kết, thị trường”; “Giảm chi phí, tăng chất lượng, đa dạng chế biến”. Xu thế phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi xây dựng người nông dân có đủ khả năng tiếp cận, áp dụng và làm chủ khoa học công nghệ để “Tri thức hóa” cho người dân. Bên cạnh đó, từ nhu cầu phải thực hiện liên kết “4 nhà”, để giải quyết mối quan hệ hài hòa giữa Nhà nước, thị trường và xã hội trong chuỗi liên kết.

Sự ra đời và hoạt động Hội quán được hình thành từ ý tưởng của đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội, nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nguyên Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động Hội quán là “3 không” (không bộ máy, không ngân sách, không cơ sở vật chất), “3 tự” (tự nguyện, tự quản, tự quyết định công việc của Hội quán), “3 cùng” (cùng nghĩ, cùng làm, cùng hưởng).

Đến nay, các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp hỗ trợ, tạo điều kiện trong quá trình hình thành và hoạt động của hàng trăm Hội quán. Trong đó, nhiều Hợp tác xã được thành từ mô hình Hội quán hoạt động mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Ông Trần Thanh Hùng, Chủ nhiệm Hội quán cùng nhau làm du lịch phường Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp cho biết: “Trước đây những thành viên chủ yếu trồng hoa, bán kiểng, thì nay đã mạnh dạn đầu tư vào loại hình du lịch cộng đồng, với mục tiêu chính là cải thiện và tăng thêm thu nhập cho gia đình. Không dừng lại đó, các thành viên không ngừng học hỏi, nâng cao kiến thức; tổ chức các buổi gặp gỡ, giao lưu với du khách và những cá nhân, doanh nghiệp làm du lịch trên cả nước để tìm hiểu tập quán canh tác trồng hoa, sinh hoạt, trải nghiệm văn hóa, xã hội”.

“Đến nay, Hội quán có Khu vui chơi Happy Land Hùng Thy được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao cấp tỉnh và 4 sản phẩm du lịch được công nhận 3 sao gồm: Homestay Ngôi nhà hoa ếch; Vườn kiểng Ngọc Lan; Sa Nhiên Garden; Vườn Hồng Tư Tôn” - ông Trần Thanh Hùng cho biết thêm. 

ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI QUÁN NÔNG DÂN

Qua triển khai, quán triệt xây dựng và nhân rộng các mô hình Hội quán, đã tạo được sự thống nhất về nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đối với việc phát triển mới và nâng cao chất lượng hoạt động của các mô hình Hội quán.

Phú An Hội quán (xã Tân Phú Trung) tổ chức sinh hoạt định kỳ.

Đồng thời, nhận thức của người dân từng bước thay đổi, khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước; phát huy được tinh thần đoàn kết, tính tự nguyện, tự chủ, tự quản của người dân tham gia công việc của mình và cộng đồng; hình thành niềm tin cho người dân thông qua việc phát huy dân chủ, tạo động lực để người dân tự bàn, tự quyết định, tự chịu trách nhiệm, tự lo cho chính mình và hợp tác để cùng phát triển.

Các Hội quán trên địa bàn xã Tân Phú Trung tham gia trưng bày giới thiệu sản phẩm tại Ngày hội nông sản của địa phương.

Các cấp chính quyền chỉ đạo các ngành chuyên môn cùng cấp hỗ trợ nâng cao hiệu quả các buổi sinh hoạt, tập huấn, hướng dẫn khả năng sử dụng công nghệ thông tin, ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, phối hợp các chuyên gia, nhà khoa học… cung cấp thông tin về thị trường, hỗ trợ quảng bá sản phẩm của các Hội quán qua các hội chợ xúc tiến thương mại và vận động hỗ trợ máy vi tính, đường truyền cáp quang, tivi, máy chiếu, máy kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, máy đo độ PH.

Hỗ trợ công nghệ thông tin giúp Hội quán kết nối tốt với lãnh đạo tỉnh, chuyển tải thông tin nhanh chóng và kịp thời; hỗ trợ tư vấn thành lập hợp tác xã; kết nối kinh doanh giữa doanh nghiệp với các Hội quán.

Mô hình đã thể hiện được vai trò là trung tâm kết nối cộng đồng trong việc chuyển đổi phương thức sản xuất, chú trọng tăng năng suất, chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, sản xuất theo nhu cầu của thị trường; thay đổi dần quy trình sản xuất truyền thống, hàng hóa sản xuất không thương hiệu, giá cả không ổn định.

Du khách tham quan, giải trí tại Khu vui chơi Happy Land Hùng Thy (phường Sa Đéc).

Bên cạnh đó, khi tham gia Hội quán đã giúp chuyển biến nhận thức của nông dân sản xuất theo hướng công nghệ cao, theo quy trình hữu cơ sinh học, nhất là xây dựng quy hoạch, có sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp phân phối, chế biến với các nhà sản xuất, nhằm giảm bớt những rủi ro cho tiêu thụ nông sản.

Đặc biệt, thông qua Hội quán đã dần xuất hiện tư duy lớn cho mô hình kinh tế tập thể; từ tư duy sản xuất nông nghiệp đã chuyển sang tư duy kinh tế nông nghiệp thị trường, hàng hóa, lấy chất lượng là tiên phong; từng thành viên biết tận dụng, chia sẻ cùng phát triển, tạo ra một thương hiệu thích ứng với thị trường, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Tại xã Tân Phú Trung (sáp nhập từ các xã Tân Phú, Tân Bình, Phú Long và Tân Phú Trung cũ), việc vận hành chính quyền 2 cấp tỉnh và xã đang mở ra nhiều cơ hội phát triển đột phá, tạo động lực lớn cho các Hội quán.

Để tận dụng triệt để những cơ hội không gian mới này, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Tân Phú Trung Mai Thị Luyến cho biết: “Sau khi sáp nhập, xã định hướng xây dựng các hội/nhóm theo mô hình hợp tác, liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm; kết nối các hộ sản xuất nhỏ lẻ thành tổ hợp tác, hợp tác xã, nâng cao hiệu quả kinh tế. Phát huy thế mạnh địa phương bằng việc ưu tiên tập trung vào các sản phẩm nông sản chủ lực, đặc sản của xã. Hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu tập thể, từng bước mở rộng thị trường tiêu thụ”. 

Cũng theo đồng chí Mai Thị Luyến, xã phấn đấu làm tốt công tác kết nối thị trường, mở rộng đầu ra, tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm qua các hội chợ, kênh thương mại điện tử. Đồng thời phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc tuyên truyền cho hội viên, Nhân dân hiểu rõ lợi ích của việc sáp nhập sẽ giúp mở rộng quy mô, tăng tính liên kết, tạo ra chuỗi giá trị lớn hơn. Đây là bước đi chiến lược, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và đưa nông sản Tân Phú Trung vươn xa hơn trên thị trường.

P. LỘC - N. NGUYỄN