Xoài vỏ dày LĐ12: Cơ hội đưa trái xoài Đồng Tháp vươn xa

Việc thương mại hóa giống xoài vỏ dày LĐ12 là kết quả nghiên cứu của Viện Cây ăn quả miền Nam (SOFRI), không chỉ góp phần gia tăng giá trị trái xoài Việt, mà còn mở ra cơ hội để Đồng Tháp, địa phương có thế mạnh đặc biệt về cây xoài, phát triển ngành hàng theo hướng bền vững, phù hợp với định hướng tái cơ cấu nông nghiệp của tỉnh và yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước. 

TỪ NGHIÊN CỨU ĐẾN THỰC TIỄN

Xoài là một trong những loại cây ăn quả quan trọng của Việt Nam, với diện tích canh tác khoảng 115.000 ha và sản lượng đạt 1.021.000 tấn/năm. Tỉnh Đồng Tháp từ lâu được biết đến là một trong những địa phương sản xuất cây ăn trái trọng điểm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, trong đó, xoài được xác định là một trong những ngành hàng chủ lực của tỉnh.

Tiến sĩ Võ Hữu Thoại, Viện trưởng SOFRI và bà Lê Thị Thảo Trinh, Tổng Giám đốc Công ty TNHH ORGA Việt Nam thực hiện nghi thức ký kết hợp tác thương mại quả xoài vỏ dày LĐ12.

Hiện nay, diện tích trồng xoài toàn tỉnh là 15.752 ha, sản lượng bình quân đạt trên 200.000 tấn/năm. Các giống xoài phổ biến tại địa phương gồm: Cát Chu, Tượng da xanh, cát Hòa Lộc và một số giống khác. Trong đó, giống xoài cát Hòa Lộc được đánh giá cao về chất lượng, hương vị đặc trưng, được ưa chuộng trên thị trường trong nước và xuất khẩu.

Tuy nhiên, giống xoài cát Hòa Lộc cũng bộc lộ một số nhược điểm như khó xử lý ra hoa, tỷ lệ đậu quả thấp, vỏ mỏng nên dễ hư hỏng trong quá trình vận chuyển xa, dẫn đến tỷ lệ thất thoát sau thu hoạch cao. Đây là một trong những rào cản lớn trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của trái xoài Đồng Tháp trên thị trường quốc tế.

Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước về chất lượng, mẫu mã và khả năng bảo quản sau thu hoạch, đòi hỏi phải có sự đột phá trong giống cây trồng. Giống xoài vỏ dày LĐ12 với tên thương mại là xoài cát Lộc Phát, được SOFRI lai tạo thành công chính là bước tiến quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu đó. Đây là thành quả của quá trình nghiên cứu lâu dài, thuộc đề tài cấp Bộ về chọn tạo giống xoài phù hợp với điều kiện các tỉnh phía Nam.

Vườn xoài vỏ dày LĐ12 của gia đình anh Huỳnh Thanh Tài đang phát triển tốt.

Theo SOFRI, kết quả của quá trình nghiên cứu lai tạo từ hai giống Vandyke (Mỹ) và cát Hòa Lộc cho thấy, LĐ12 có tỷ lệ đậu quả cao, dễ xử lý ra hoa, năng suất vượt trội, trọng lượng quả trung bình khoảng 430 gram, vỏ dày giúp kéo dài thời gian bảo quản và vận chuyển, trong khi chất lượng quả vẫn đảm bảo giữ được ưu điểm về hương vị thơm ngon, ngọt, chắc thịt của xoài cát Hòa Lộc.

Việc đưa giống xoài này vào sản xuất đã được triển khai trên quy mô 24,5 ha tại các tỉnh Đồng Tháp, An Giang và TP. Cần Thơ, đồng thời có hơn 10 ha trồng thử nghiệm tại SOFRI. Kết quả ban đầu ghi nhận LĐ12 khả năng thích nghi tốt, sinh trưởng ổn định, phù hợp với nhiều điều kiện đất đai.

Vượt lên trên giá trị thuần túy của một giống xoài mới, LĐ12 đã khẳng định được tiềm năng là sản phẩm chiến lược góp phần tái cấu trúc ngành hàng xoài tại Đồng Tháp. Sự xuất hiện của giống xoài vỏ dày LĐ12 không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp, mà còn tạo điều kiện để Đồng Tháp mở rộng diện tích trồng, gia tăng lợi nhuận, giảm thất thoát sau thu hoạch, hướng đến những thị trường xuất khẩu có tiêu chuẩn cao.

LIÊN KẾT - HƯỚNG ĐI TẤT YẾU

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, việc xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững ngày càng cho thấy vai trò của mối liên kết giữa nhà khoa học - doanh nghiệp - nông dân. Đó là nền tảng quan trọng để thương mại hóa thành công những sản phẩm từ nghiên cứu khoa học, như trường hợp của giống xoài vỏ dày LĐ12.

Xoài vỏ dày LĐ12 với những ưu điểm về sinh trưởng, dễ ra hoa, tỷ lệ đậu trái cao và vẫn giữ được hương vị của trái xoài cát Hòa Lộc.

Lễ ký kết hợp tác thương mại xoài vỏ dày LĐ12 diễn ra ngày 25-9 vừa qua, đã đánh dấu bước ngoặt trong tiến trình thương mại hóa giống xoài này giữa SOFRI và Công ty TNHH ORGA Việt Nam, một doanh nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực nông sản an toàn, có hệ thống phân phối rộng khắp và tiềm lực chế biến mạnh mẽ.

“Sự đồng hành lâu dài và quyết tâm đưa xoài cát Lộc Phát đến gần hơn với người tiêu dùng. Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp sạch, mạng lưới hơn 2.000 ha vùng nguyên liệu và hệ thống tiêu thụ hơn 100 tấn nông sản mỗi ngày, ORGA tin tưởng rằng, xoài cát Lộc Phát, với các đặc điểm kế thừa phát huy ưu điểm của giống xoài cát Hòa Lộc vốn được thị trường ưa chuộng, từ đó cho thấy giống xoài mới này có tiềm năng thị trường rất lớn”, bà Lê Thị Thảo Trinh, Tổng Giám đốc Công ty TNHH ORGA Việt Nam khẳng định.

Việc thương mại hóa giống xoài vỏ dày LĐ12 (tên thương mại xoài cát Lộc Phát) cho thấy tiềm năng phát triển và vươn xa của giống xoài này trên thị trường.

Trong khi đó, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đồng Tháp Trần Thanh Tâm, nhận định: “Việc thương mại hóa giống xoài vỏ dày LĐ12 sẽ góp phần quan trọng trong việc xây dựng vùng nguyên liệu giống xoài này theo chuỗi giá trị để nâng cao giá trị sản phẩm, góp phần thúc đẩy sản xuất ngành xoài Việt Nam nói chung và tỉnh Đồng tháp nói riêng phát triển bền vững trong thời gian tới, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của các nước nhập khẩu”.

Ngoài ra, muốn mở rộng và giữ vững thị trường, cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng và giá trị thương mại, bao gồm áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, xây dựng thương hiệu, đẩy mạnh các kênh tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, đồng thời phát huy lợi thế cạnh tranh về chất lượng và hương vị đặc trưng của xoài vỏ dày LĐ12 để đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và quốc tế.

Từ góc độ nhà vườn, anh Huỳnh Thanh Tài, nông dân trồng 2 ha xoài tại ấp Tân Hòa B, xã Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp, chia sẻ: “Tôi rất tin tưởng vào giống xoài vỏ dày LĐ12 ngay từ khi bắt đầu trồng, vì đây là giống của SOFRI. Sau gần 3 năm trồng, tôi thấy giống xoài này sinh trưởng tốt, khoảng 30 tháng thì cho trái, cây ra hoa và đậu trái khỏe, đặc biệt vỏ dày giúp bảo quản lâu, khi chín thịt có màu vàng rất đẹp, thịt chắc, thơm ngon và ngọt. Trong thời gian tới, tôi mong muốn được liên kết với các hộ nông dân trồng LĐ12 để cùng nhau xây dựng thương hiệu OCOP và hướng đến thị trường xuất khẩu”.

Sự liên kết chặt chẽ giữa nhà khoa học - doanh nghiệp - nhà nông là yếu tố quyết định thành công trong việc đưa giống xoài vỏ dày LĐ12 vào chuỗi giá trị thực tế. Đó cũng là con đường tất yếu để trái cây Việt nói chung và xoài Đồng Tháp nói riêng phát triển bền vững, vượt qua các hàng rào kỹ thuật và chinh phục những thị trường khó tính nhất.

Từ một thành tựu nghiên cứu, xoài vỏ dày LĐ12 đã sẵn sàng bước vào thị trường với một chuỗi liên kết chặt chẽ, cơ sở pháp lý vững chắc, kỹ thuật sản xuất hiện đại và hệ thống phân phối rõ ràng. Trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang chuyển mình mạnh mẽ, mô hình xoài vỏ dày LĐ12 - Xoài cát Lộc Phát, chính là minh chứng thuyết phục cho vai trò của khoa học, công nghệ trong nâng cao giá trị nông sản, góp phần đưa trái xoài Đồng Tháp vươn xa, bền vững và hiệu quả.

HỮU THÔNG