Lũ, triều cường gây thiệt hại nặng cho nông dân

(ĐTO) Những ngày vừa qua, mưa, lũ kết hợp triều cường gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của người dân trên địa bàn tỉnh. Nhiều diện tích sản xuất nông nghiệp bị ngập sâu khiến nông dân gần như “trắng tay”.

NHÀ VƯỜN THIỆT HẠI LỚN

Trong ngày 6-11, chúng tôi tìm về khu vực ấp Mỹ Thị A, xã Mỹ Thiện, tỉnh Đồng Tháp. Đây là khu vực có nhiều diện tích cây ăn trái bị thiệt hại do đợt triều cường đầu tháng 9 âm lịch.

Một số vườn cây ăn trái tại ấp Mỹ Thị A, xã Mỹ Thiện bị thiệt hại do triều cường.

Lúc chúng tôi đến cũng là thời điểm ông Phạm Kim Trí (xã Cái Bè, tỉnh Đồng Tháp) đang thuê thợ xây dựng bức tường để bảo vệ 9 công sầu riêng của gia đình. Nói là bảo vệ, nhưng thực chất là cho tương lai, bởi vườn sầu riêng 7 năm tuổi của gia đình ông gần như chết hết do bị triều cường gây ngập úng vừa qua.

Theo ông Trí, vào ngày 27-10 vừa qua, triều cường dâng cao khiến bờ đê kinh 500 bể một đoạn. Nước tràn qua nhiều vườn cây ăn trái rồi ập đến vườn sầu riêng đang cho trái của ông.

Dù đã có sự chuẩn bị, gia cố bờ bao từ trước, nhưng do nước dâng cao vượt mức dự báo và vào ban đêm nên không thể xoay trở kịp. Để cứu cây, ông phải thuê người tức tốc cắt bỏ trái. Vườn bị nước ngập trong 2 ngày mới được bơm cạn. Tuy nhiên, lúc nước trong vườn cạn là toàn bộ cây đã rụng hết lá.

Vườn sầu riêng 9 công của ông Trí xác xơ, gần như chết hết.

Ông Trí buồn bã nói: “160 gốc sầu riêng của nhà tôi lấy trái 2 vụ rồi và đang mang trái chuẩn bị thu hoạch dịp Tết. Nhưng giờ đây, tất cả đã mất trắng. Cây cũng chết gần hết. Trung bình mỗi gốc sầu riêng từ lúc trồng cho đến nay chi phí khoảng 15 triệu đồng. Vườn cây mới cho trái được 2 mùa nên thu hồi vốn chưa được bao nhiêu”.

Cũng theo ông Trí, dù bị thiệt hại nặng nề, nhưng ông vẫn phải thuê nhân công xây dựng bức tường bao quanh toàn bộ khu vườn nhằm bảo vệ vườn cây sẽ được trồng mới trong thời gian tới. Bởi nếu không đầu tư bức tường, vườn cây trồng mới sẽ có nguy cơ bị thiệt hại. Ước tính, chi phí để xây dựng bức tường và kiến thiết lại vườn cây trên 1 tỷ đồng.

Ông Trí ngậm ngùi bên vườn sầu riêng của gia đình.

Nằm cạnh khu vườn của ông Trí, vườn mít Thái xen canh sầu riêng của gia đình chị Phạm Thị Hương cũng bị thiệt hại nặng do đợt triều cường đầu tháng 9 âm lịch. Vườn của chị Hương có diện tích hơn 7 công. Trong đó, có 110 gốc sầu riêng hơn 1 năm tuổi, còn lại là khoảng 100 gốc mít 4 năm tuổi đang thu hoạch. Vườn bị nước ngập trong vòng 4 ngày khiến sầu riêng chết rụi. Riêng mít thì bị thúi trái gần hết, cây bị thiệt hại khoảng hơn 30% và tiếp tục có dấu hiệu suy kiệt.

Chị Hương chia sẻ: “Khi lên liếp trồng cây ăn trái, tôi xây dựng bờ ao cũng khá cao. Tuy nhiên, tôi không nghĩ nước sẽ dâng cao như vậy dẫn đến tràn vào vườn. Bây giờ phải cố gắng xoay trở để trồng lại cây mới”.

Vườn cây ăn trái của chị Hương bị thiệt hại nặng do triều cường gây ngập.

Cũng tại ấp Mỹ Thị A, gia đình ông Nguyễn Văn Toàn có 1,3 ha đất trồng sầu riêng với 260 gốc. Trong đó, một phần diện tích cây được 5 năm tuổi, đang mang trái vụ đầu tiên và một phần cây được 3,5 năm tuổi. Tuy nhiên, tất cả gần như mất trắng chỉ sau một đêm.

Ông Toàn cho biết, những gốc đang cho trái chỉ còn 10 ngày nữa là thu hoạch thì bị triều cường tràn vào gây ngập toàn bộ. Toàn bộ trái được “bán đổ, bán tháo” với giá chỉ 11.000 đồng/kg. Ước tổng thiệt hại trên 1 tỷ đồng. Việc bán trái non để cứu cây, nhưng sau 4 đêm bị ngập, toàn bộ vườn sầu riêng đã bị chết sạch.

Còn tại xã Phương Thịnh, tỉnh Đồng Tháp, vừa qua, do ảnh hưởng của triều cường dâng cao kết hợp với mưa lớn kéo dài, tuyến đê bao bờ Đông kinh 5 Phước (thuộc khu vực trạm bơm An Long - 5 Phước - Cây Vong - Tân Công Sính) thuộc địa bàn Ấp 2A bị vỡ một đoạn dài khoảng 12 m. Vụ vỡ đê khiến khoảng 155 ha lúa đông xuân mới sạ từ 15-20 ngày bị thiệt hại hoàn toàn. Đồng thời, còn gây thiệt hại đến một số vườn cây ăn trái.

Sầu riêng, mít Thái của gia đình chị Hương bị chết do ngập úng.

Sau sự cố vỡ đê, vườn mít đầu tư hơn 200 triệu đồng của ông Ngô Hoàng Phong (Ấp 2A, xã Phương Thịnh) chìm trong biển nước. Ông Phong cho biết, khu vườn của ông có hơn 300 cây mít đang cho trái, hàng trăm cây mít mới trồng được hơn 4 tháng. Vườn bị ngập sâu khiến vườn cây bị thiệt hại gần như toàn bộ.

Còn tại phường Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp, mưa kết hợp triều cường cũng gây thiệt hại lớn cho người dân trồng hoa. Ông Phạm Văn Tường (phường Sa Đéc) có khoảng 3.000m2 đất trồng hoa, kiểng. Đợt triều cường vừa rồi, diện tích sản xuất của ông Tường bị thiệt hại. Hàng trăm giỏ hoa tường vi và cây công trình bị nước lũ nhấn chìm.

Ông Tường chia sẻ: “Vụ hoa Tết này bị ảnh hưởng lớn vì sắp tới đây còn con nước tháng 10 âm lịch. Thời điểm hiện tại, tôi chỉ kịp xuống giống hoa vạn thọ thôi do cây có thời gian trổ hoa ngắn ngày. Riêng cúc mâm xôi, tiger thì không kịp nữa. Khoảng thời gian này, tôi và gia đình chỉ lo bơm nước ra chứ không thể bón phân, chăm sóc hoa, kiểng”.

Theo Chi cục Thủy lợi - Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Đồng Tháp, từ ngày 8-10 đến 30-10-2025, lũ kết hợp triều cường và những đợt mưa lớn trên địa bàn tỉnh gây ngập úng cục bộ tại một số địa phương. Mưa, lũ và triều cường đã làm ngập nhiều nhà dân và kết cấu hạ tầng. Đồng thời, gây thiệt hại hoàn toàn 11,31 ha hoa màu và 367,3 ha lúa; thiệt hại (30-70%) 593,73 ha vườn cây ăn trái; 9,72 ha ao nuôi cá. Ước tổng thiệt hại sơ bộ khoảng 24,6 tỷ đồng.

TẬP TRUNG ỨNG PHÓ

Theo Phó Giám đốc Sở NN&MT tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Đức Thịnh, để ứng phó hiệu quả lũ, triều cường năm 2025, trước mắt, ngành Nông nghiệp đã đề nghị các xã, phường và các sở, ngành, tổ chức chính trị - xã hội thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của UBND; trong đó, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết là tăng cường theo dõi, dự báo và cập nhật kịp thời diễn biến mưa, lũ, triều cường, cung cấp thông tin dự báo lũ, triều cường và mực nước đến người dân qua hệ thống truyền thanh, mạng xã hội và bản tin cộng đồng.

Vườn mít của anh Phong bị thiệt hại do vỡ đê.

Đồng thời, hướng dẫn người dân chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ tài sản, hoa màu, vật nuôi và gia cố nhà cửa để giảm thiểu thiệt hại khi lũ, triều cường xảy ra. Một trong những giải pháp quan trọng là huy động lực lượng xung kích rà soát, xác định các vị trí xung yếu trên bờ bao; tuần tra, canh gác và chuẩn bị vật tư, phương tiện để gia cố tạm thời, bảo vệ khu dân cư và diện tích sản xuất theo phương châm “bốn tại chỗ”.

Sở NN&MT cũng đã đề nghị các địa phương tổ chức thu hoạch sớm lúa, hoa màu, cây ăn trái đến kỳ thu hoạch; chủ động triển khai tiêu thoát nước, bảo vệ nhà cửa, công trình giao thông, hệ thống thủy lợi và diện tích sản xuất nông nghiệp.

Sở NN&MT đã giao Chi cục Thủy lợi phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, thống kê và xác minh thiệt hại do ảnh hưởng lũ, triều cường. Đồng thời, hỗ trợ địa phương hướng dẫn người dân về thủ tục, điều kiện, quyền lợi khi được hỗ trợ…

Ông Tường kê hoa lên giàn cao để chống úng.

Cũng theo đồng chí Nguyễn Đức Thịnh, về giải pháp lâu dài, Sở NN&MT đề nghị các địa phương cập nhật phương án ứng phó lũ, triều cường phù hợp với đặc điểm riêng của từng khu vực. Đồng thời, xây dựng kế hoạch sản xuất, nuôi trồng và quy hoạch xây dựng nhà cửa phù hợp với vùng nguy cơ, nhằm đảm bảo an toàn lâu dài cho người dân và cơ sở hạ tầng.

Các địa phương phối hợp các sở, ngành rà soát, nâng cấp, duy tu hệ thống bờ bao, cống, kênh rạch; áp dụng công nghệ và biện pháp phòng, chống sạt lở bền vững nhằm tăng khả năng chống chịu lũ, triều cường lâu dài. Song song đó là tổ chức tập huấn, diễn tập phòng, chống thiên tai cho cán bộ và người dân. Đặc biệt là khuyến khích cộng đồng trực tiếp tham gia gia cố bờ bao, bảo vệ vùng sản xuất và kinh rạch, nâng cao vai trò chủ động của người dân trong phòng, chống thiên tai.

Ngoài ra, Sở NN&MT cũng đề nghị Sở Tài chính nghiên cứu cơ chế bổ sung kinh phí, vật tư và chính sách hỗ trợ lâu dài từ ngân sách nhà nước để các địa phương chủ động chuẩn bị và ứng phó kịp thời trước mùa lũ.

Ý PHƯƠNG - NAM PHONG