Hơn bốn thập kỷ, một đường chạy

(ĐTO) Từ một sáng kiến giản dị của người làm báo yêu thể thao, Giải Việt dã Ấp Bắc (tiền thân là Giải Việt dã Báo Ấp Bắc) đã bền bỉ tồn tại và lan tỏa suốt hơn 40 năm. Trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, giải đấu không chỉ trở thành ngày hội thể thao đầu năm mới mà còn là nơi lưu giữ ký ức, ươm mầm tài năng và nuôi dưỡng tinh thần rèn luyện thân thể trong cộng đồng. Bước sang mùa giải mới với tên gọi Giải Việt dã Ấp Bắc lần thứ 41, đường chạy năm nào tiếp tục nối dài hành trình truyền thống trong một bối cảnh mới.

Ngày 2-1-1983, nhân kỷ niệm 20 năm Chiến thắng Ấp Bắc, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc chính thức được tổ chức lần đầu tiên. Ý tưởng hình thành giải xuất phát từ cố nhà báo Trần Bửu, khi đó là Tổng Biên tập Báo Ấp Bắc - người không chỉ đặt nền móng cho một giải đấu thể thao quần chúng, mà còn trực tiếp truyền cảm hứng bằng chính lối sống rèn luyện thân thể của mình.

Trong bối cảnh những năm đầu sau ngày đất nước thống nhất, việc một tờ báo Đảng địa phương đứng ra tổ chức giải thể thao mang tên báo được xem là cách làm mới, thể hiện tinh thần xung kích của báo chí trong đời sống xã hội.

Từ mùa giải đầu tiên ấy, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc từng bước định hình vị thế của mình, duy trì đều đặn suốt hơn bốn thập kỷ, trở thành một trong những giải thể thao phong trào có tuổi đời lâu bền nhất của tỉnh.

Ở những mùa giải đầu, điều kiện tổ chức còn nhiều thiếu thốn. Đường chạy là những tuyến đường đá đỏ, đá xanh gồ ghề; nhiều vận động viên tham gia trong điều kiện chạy chân đất, phần thưởng giản dị nhưng tinh thần thi đấu thì không hề giản đơn.

Các vận động viên tranh tài tại Giải Việt dã Báo Ấp Bắc lần thứ I (nay là Giải Việt dã Ấp Bắc) ngày 2-1-1983. Ảnh: Tư liệu

Đồng chí Nguyễn Đức Lập, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Ấp Bắc - người được phân công trực tiếp tổ chức giải từ năm 1983 - từng gắn bó với Giải Việt dã Báo Ấp Bắc suốt 30 năm. Đồng chí nhớ lại, dù chưa có xã hội hóa, chưa có tài trợ, mỗi mùa giải vẫn thu hút hàng trăm, thậm chí gần 1.000 vận động viên tham gia, tạo nên bầu không khí thi đấu sôi nổi giữa các đoàn huyện, ngành.

Chính trong những năm tháng còn nhiều gian khó ấy, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc đã hình thành “chất riêng”: mộc mạc, bền bỉ, giàu tinh thần cộng đồng và gắn chặt với đời sống người dân.

Không chỉ dừng lại ở ý nghĩa rèn luyện sức khỏe, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc dần trở thành cái nôi phát hiện và ươm mầm vận động viên năng khiếu cho điền kinh. Từ phong trào cơ sở, nhiều gương mặt nổi bật đã được tuyển chọn, đào tạo bài bản và đóng góp vào thành tích chung của thể thao tỉnh.

Những đôi chân trần trên đường chạy là hình ảnh thường thấy tại Giải Việt dã Ấp Bắc qua các lần tổ chức.

Các nội dung thi đấu được thiết kế phù hợp với nhiều đối tượng, từ nhi đồng đến người cao tuổi, với các cự ly trải dài từ 1 km đến 10 km. Qua đó, giải tạo điều kiện để đông đảo người dân tham gia, đồng thời là “thước đo” quan trọng để ngành thể thao tuyển chọn lực lượng kế cận.

Theo đánh giá của Ban Tổ chức, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc không chỉ tạo khí thế rèn luyện thân thể đầu năm mới, mà còn góp phần nâng tỷ lệ người dân tập luyện thể thao thường xuyên, đóng vai trò nền tảng cho thể thao thành tích cao của tỉnh.

Sức sống bền bỉ của giải đấu được tạo nên từ chính những con người “bén duyên” với đường chạy Ấp Bắc.

Đồng chí Lê Bá Tùng, hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể thao tỉnh Đồng Tháp, từng là vận động viên tham gia giải từ năm 1985. Khi ấy, đường chạy của giải đi qua Quốc lộ 1, hướng Trung Lương và về đích tại đường Hùng Vương (TP. Mỹ Tho). Cơ sở vật chất còn hạn chế, nhưng không khí thể thao thì rộn ràng, hào hứng.

Bốn mươi năm sau, từ một vận động viên phong trào, đồng chí Lê Bá Tùng trở thành người trực tiếp phụ trách công tác huấn luyện, đào tạo và tham gia điều hành chuyên môn của giải - một vòng tròn gắn bó hiếm có.

Cùng với đó là chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, chuyên viên Phòng Quản lý Thể thao (Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp), người biết đến Giải Việt dã Báo Ấp Bắc từ năm 11 tuổi. Từ vận động viên nhí, huấn luyện viên, đến cán bộ tham mưu tổ chức, chị Nguyệt gần như không vắng mặt ở các mùa giải - minh chứng sinh động cho sức hút bền bỉ của một giải đấu phong trào giàu truyền thống.

Chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt (đứng ở bục nhận giải Ba) đạt thành tích khi tham gia Giải Việt dã Ấp Bắc vào năm 11 tuổi.

“Từ nhỏ, tôi đã đam mê thể thao và thường xuyên tập luyện môn chạy điền kinh với các thầy cô dạy thể dục thể thao khi còn là học sinh phổ thông. Sau đó, tôi quyết tâm thi vào Trường Đại học Thể dục thể thao TP. Hồ Chí Minh rồi làm việc tại Trung tâm Thể dục thể thao TP. Mỹ Tho trước đây và chuyển công tác ở Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp nên gần như gắn bó liên tục với giải”- chị Ánh Nguyệt chia sẻ.

Bước sang những năm 2000, công tác xã hội hóa được đẩy mạnh, tạo cú hích quan trọng cho Giải Việt dã Báo Ấp Bắc. Sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp, đơn vị đã giúp giải đấu ngày càng chuyên nghiệp hơn, ổn định về kinh phí, nâng cao cơ cấu giải thưởng và chất lượng tổ chức.

Không chỉ có tài trợ, giải còn nhận được sự hỗ trợ tích cực của các câu lạc bộ mô tô, bảo đảm an toàn đường chạy và tạo điểm nhấn hình ảnh quen thuộc mỗi dịp giải diễn ra. Từ đó, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc không chỉ là một cuộc tranh tài, mà dần trở thành ngày hội thể thao đầu năm của người dân Tiền Giang.

Các Vận động viên tranh tài tại Giải Việt dã Ấp Bắc lần thứ 40.

Dù từng gián đoạn hai năm do ảnh hưởng của dịch Covid-19, giải đấu vẫn giữ được sức hút và sự mong chờ của đông đảo vận động viên phong trào - minh chứng cho nền tảng xã hội vững chắc đã được xây dựng suốt nhiều thập kỷ.

Qua những lần tổ chức, công tác xã hội hóa của Giải ngày càng bài bản với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh như: Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Tiền Giang, Viễn thông Tiền Giang (nay là Viễn thông Đồng Tháp), Công ty xăng dầu Tiền Giang (nay là Công ty TNHH MTV Petrolimex Đồng Tháp)… giúp cho giải ngày càng lớn mạnh.

Tiếp nối mạch chảy ấy, trong bối cảnh mới của việc hợp nhất tỉnh Tiền Giang (trước đây) và tỉnh Đồng Tháp (trước đây) thành tỉnh Đồng Tháp mới, Giải Việt dã Báo Ấp Bắc chính thức bước sang một dấu mốc mới với tên gọi “Giải Việt dã Ấp Bắc” ở lần thứ 41.

Sự thay đổi về tên gọi không làm gián đoạn lịch sử của giải, mà thể hiện bước chuyển phù hợp với thực tiễn, hướng đến mở rộng không gian lan tỏa của một giải đấu mang đậm dấu ấn lịch sử - văn hóa - thể thao của địa phương.

Diễn ra vào ngày 1-1-2026, Giải Việt dã Ấp Bắc lần thứ 41 được tổ chức trong không khí hướng tới kỷ niệm 63 năm Chiến thắng Ấp Bắc, 96 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 80 năm Ngày Thể thao Việt Nam. Giải tiếp tục duy trì tính chất thể thao quần chúng, với nhiều cự ly, lứa tuổi, tạo điều kiện để đông đảo người dân tham gia rèn luyện thân thể trong ngày đầu năm mới.

Ở mùa giải mới, Ban Tổ chức chú trọng nâng cao chất lượng công tác chuyên môn, bảo đảm an toàn đường chạy, y tế, hậu cần; đồng thời tăng cường xã hội hóa, điều chỉnh cơ cấu giải thưởng theo hướng thiết thực, khích lệ phong trào. Cung đường chạy được lựa chọn kỹ lưỡng, vừa đáp ứng yêu cầu thi đấu, vừa mang đến trải nghiệm mới mẻ cho vận động viên, tiếp nối hình ảnh những tuyến đường quen thuộc đã in dấu chân người chạy suốt nhiều thế hệ.

Theo đồng chí Nguyễn Thị Kim Chi, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp, Giải Việt dã Ấp Bắc là một giải có bề dày về truyền thống. Do đó, Sở Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch và Báo và phát thanh, truyền hình Đồng Tháp, phối hợp ngay từ đầu về công tác an ninh, y tế, công tác đảm bảo an ninh trật tự và công tác chuyên môn.

Từ Giải Việt dã Báo Ấp Bắc đến Giải Việt dã Ấp Bắc lần thứ 41, tên gọi có thể thay đổi, nhưng tinh thần thì vẫn vẹn nguyên: tinh thần vượt lên chính mình, tinh thần cộng đồng và khí thế thể thao rộn ràng mỗi độ xuân về.

Giải năm nay thu hút gần 920 vận động viên tham gia tranh tài ở 7 cự ly của giải. Đặc biệt, giải đấu năm nay mở rộng với sự tham gia của các vận động viên đến từ các xã phường khu vực phía Tây của tỉnh Đồng Tháp. Gần 1 tháng qua, không khí tập luyện của vận động viên ở các địa phương hết sức sôi nổi để chuẩn bị tốt nhất cho giải. Trong đó, 36 vận động viên của phường Sa Đéc tham gia tranh tài ở hầu hết các cự ly đang rất háo hức chờ giải khởi tranh.

Với tính chất đặc biệt của giải năm nay, nên không chỉ các đội hay các vận động viên lần đầu tham dự giải cảm thấy háo hức mà cả những cá nhân, đơn vị đã gắn bó lâu năm với giải như các thành viên Câu lạc bộ Mô tô Tiền Giang cũng đang rất “nôn nao” chờ ngày giải khởi tranh.

Câu lạc bộ mô tô Tiền Giang bảo vệ đường đua Giải Việt dã Báo Ấp Bắc lần thứ 40 - năm 2025.

Ông Huỳnh Hữu Chính, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Mô tô Tiền Giang cho biết: “Như đã trở thành thói quen cứ vào dịp cuối năm là anh em trong Câu lạc bộ háo hức chuẩn bị tham gia đồng hành cùng Giải Việt dã Ấp Bắc. Năm nay, anh em trong Câu lạc bộ còn háo hức và chuẩn bị sôi nổi hơn khi giải diễn tra trong không gian mới của tỉnh Đồng Tháp mới”.