Mùa vụ buồn trên cánh đồng khoai lang tím

ĐTO - Hơn 1 tháng qua, dù đã quá vụ thu hoạch nhưng vì giá khoai lang “rẻ bèo”, thương lái thì biệt tăm khiến nhiều nông dân trồng khoai lang xuất khẩu ở huyện Châu Thành rơi vào tình cảnh đứng ngồi không yên. Do không tiêu thụ được, nhiều nông dân “bấm bụng” tính đến chuyện dỡ bỏ khoai lang để gieo sạ vụ lúa mới. Trước tình cảnh khó khăn của nông dân, Sở Công Thương tỉnh Đồng Tháp và các đơn vị liên quan phối hợp phát động chương trình hỗ trợ nông dân huyện Châu Thành tiêu thụ khoai lang. Chương trình đang nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng và đông đảo doanh nghiệp (DN) trong, ngoài tỉnh.

Theo tính toán của nông dân, giá thành trung bình của mỗi ký khoai lang thương phẩm dao động từ 6.000 – 7.000 đồng/kg

Gần 8.500 tấn khoai chờ tiêu thụ

Huyện Châu Thành hiện là một trong những địa phương có vùng chuyên canh khoai lang xuất khẩu lớn nhất của tỉnh Đồng Tháp với khoảng gần 4.000ha, tập trung ở các xã: Phú Long, Hòa Tân, Tân Phú. Nhiều năm qua, với việc trồng khoai lang tím xuất khẩu đã giúp nông dân địa phương cải thiện thu nhập, phát triển kinh tế ổn định. Tuy nhiên những năm gần đây, từ những biến động bất thường của thị trường nhập khẩu, đặc biệt sau những tác động tiêu cực từ dịch Covid-19 đã gây ra nhiều khó khăn cho nông dân huyện Châu Thành trong việc tiêu thụ nông sản này. Trong vụ mùa xuân hè năm nay, toàn huyện hiện có khoảng 266ha khoai lang, với tổng sản lượng ước đạt khoảng 8.500 tấn chưa tiêu thụ được, nông dân trồng khoai đang rơi vào tình cảnh như “ngồi trên đống lửa”.

Thông tin về tình hình khó khăn này, ông Lê Văn Mách - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) sản xuất dịch vụ nông nghiệp (SXDVNN) Hòa An, xã Hòa Tân chia sẻ: “Cả tháng qua, nông dân trồng khoai ai cũng rầu lo vì đã quá vụ thu hoạch nhưng thương lái thì bặt tăm. Các vựa thu mua khoai xuất khẩu thì đóng cửa im lìm không thấy động tĩnh gì. Khoai quá lứa, vụ lúa đang tới gần nhưng khoai lang ế đầy đồng nông dân không biết phải làm sao cho đặng. Bởi không thu hoạch thì mùa khoai này trung bình 1ha nông dân lỗ vốn từ 180 – 200 triệu đồng, nếu thu hoạch thì lỗ thêm trên 20 triệu đồng/ha cho tiền chi phí nhân công”.

Trước tình cảnh khó khăn của nông dân trồng khoai, Sở Công Thương Đồng Tháp nhanh chóng phối hợp với UBND huyện Châu Thành và một số đơn vị liên quan vận động cộng đồng và một số DN, siêu thị trong, ngoài tỉnh chung tay hỗ trợ nông dân tiêu thụ khoai lang. Nhờ các DN và cộng đồng ủng hộ tích cực, ngày 30/5 vừa qua, HTX SXDVNN Hòa An, xã Hòa Tân bắt đầu thu hoạch những ruộng khoai đầu tiên.

12 giờ trưa, dưới cái nắng chói chang những ngày cuối tháng 5, chúng tôi có mặt giữa cánh đồng khoai lang rộng hàng trăm hecta ở xã Hòa Tân để ghi nhận về tình hình thu hoạch khoai lang của nông dân nơi đây. Mặc cho cái nắng như đổ lửa nhưng mọi người vẫn tay chân thoăn thoắt hỗ trợ chủ ruộng thu hoạch khoai để kịp giao cho khách hàng. Mặc dù không khí thu hoạch năm nay không còn nhộn nhịp, hồ hởi như những vụ mùa trước nhưng bà con cảm thấy ấm lòng khi nhận được sự quan tâm sẻ chia của cộng đồng.

Hiện toàn huyện Châu Thành còn khoảng 8.500 tấn khoai chờ tiêu thụ

Chị Nguyễn Thị Kim Vui là xã viên của HTX SXDVNN Hòa An, xã Hòa Tân xúc động: “Tôi cảm thấy rất ấm áp và biết ơn khi được bà con khắp nơi ủng hộ nhiệt tình. Cả tháng qua, tôi mất ăn mất ngủ vì khoai không bán được, mỗi lần ra thăm ruộng nước mắt tôi chảy dài, chưa bao giờ gặp tình cảnh khó khăn thế này”.

Cùng tình cảnh như bà Vui, cả tháng qua, ông Lưu Văn Trạng và gia đình đứng ngồi không yên khi 20 công khoai lang tới ngày thu hoạch nhưng thương lái ngó lơ. Ông Trạng chua xót nói, gắn bó với cây khoai lang tím này đã hơn chục năm và không ít lần “lên bờ xuống ruộng” vì cây khoai lang. Cây khoai lang cũng quá bấp bênh bởi lệ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc. Tôi hi vọng HTX sẽ tìm được nhiều đầu mối để tiêu thụ khoai lang cho nông dân. Giờ tôi chỉ có một ước ao là bán được hết mấy chục tấn khoai, thu hồi vốn liếng...”.

Mùa khoai tím buồn của bà Nguyễn Thị Kim Vui

Cộng đồng chung tay tiêu thụ khoai lang cho nông dân

Cũng như nhiều mặt hàng nông sản khác, do ảnh hưởng từ dịch Covid-19 nên nhiều sản phẩm nông sản của Việt Nam không thể xuất khẩu. Những này qua, không chỉ khoai lang của Đồng Tháp và Vĩnh Long, nhiều sản phẩm nông sản cũng đang chờ sự ủng hộ và sẻ chia từ cộng đồng.

Cho biết về hướng hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm khoai lang cho nông dân huyện Châu Thành, bà Võ Phương Thủy - Phó Giám đốc Sở Công Thương Đồng Tháp thông tin, được sự chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Tháp, những ngày qua, Sở Công Thương đã tiến hành kêu gọi sự ủng hộ, chung tay của cộng đồng DN hỗ trợ nông dân huyện Châu Thành tìm đầu ra cho sản phẩm khoai lang. Rất may mắn là sau khi biết được tình cảnh khó khăn của nông dân, nhiều DN, tổ chức đoàn thể, các cá nhân trong, ngoài tỉnh nhiệt tình hỗ trợ nông dân kết nối tiêu thụ khoai. Nhiều giải pháp sáng tạo được các DN áp dụng như: đăng bài thông tin và kêu gọi ủng hộ trên các trang mạng xã hội, DN mua tặng cho công nhân viên của đơn vị, liên kết rao bán trên các trang bán hàng đặc sản trực tuyến như trang Voso... Sau hơn 3 ngày (29/5 - 31/5), các đơn vị đã góp phần tiêu thụ trên 46 tấn khoai lang... với mức giá trung bình 6 ngàn đồng/kg.

Giữa cái nắng cháy da của trưa hè nhưng bà con chòm xóm vẫn nhiệt tình hỗ trợ nông dân trồng khoai thu hoạch

Bên cạnh các DN trong tỉnh, hiện các siêu thị, DN phân phối hàng tiêu dùng lớn của tỉnh cũng đang ủng hộ nông dân Đồng Tháp tiêu thụ khoai lang, điển hình là hệ thống siêu thị Big C, siêu thị CoopMart... Ngành công thương đang xin chủ trương của tỉnh để mở rộng mạng lưới phân phối khoai lang cho nông dân khắp các huyện, thị, thành phố trên địa bàn tỉnh nhằm hỗ trợ nông dân Châu Thành tiêu thụ khoai lang tốt hơn. Ngành công thương cũng đang vận động các DN hoạt động ở lĩnh vực logistic của tỉnh cùng tham gia hỗ trợ nông dân phân phối, vận chuyển khoai lang đến tay người tiêu dùng một cách thuận tiện nhất, hiệu quả nhất...

Những ngày qua, luôn túc trực và sát cánh cùng nông dân để tìm ra giải pháp tiêu thụ khoai lang cho nông dân Châu Thành là HTX đặc sản Đồng Tháp. Với tinh thần “Lá lành đùm lá rách”, những ngày qua, các thành viên trong HTX đặc sản Đồng Tháp đã hoạt động hết công suất để giúp đỡ nông dân.

Nông dân tiến hành phân loại khoai lang để phân phối đến tay người tiêu dùng

Chị Bùi Thị Thanh Thủy - Giám đốc HTX đặc sản Đồng Tháp chia sẻ, nắm tình hình khó khăn của nông dân, ngay trong đêm, các thành viên HTX bắt đầu cùng nhau ngồi lại bàn bạc tìm giải pháp. Chúng tôi viết lời kêu gọi sự chung tay của cộng đồng qua mạng xã hội. HTX đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của cộng đồng và bắt đầu có những đơn đặt hàng lớn từ các DN lên đến vài tấn. Chúng tôi rất mừng vì đóng góp một phần công sức nhỏ bé hỗ trợ nông dân vượt qua khó khăn, song thật sự cũng rất lo khi năng lực nội tại của các HTX sản xuất khoai lang và người nông dân vẫn còn hạn chế. Có một thực tế là xưa giờ nông dân trồng khoai đã quen với phương thức “bán hàng vũ đệm” cho thương lái, các công đoạn như: phân loại, sơ chế, đóng gói thì hầu như người nông dân không có kinh nghiệm... Đây là một “điểm nghẽn” lớn khiến cho các công đoạn trong chuỗi cung ứng khoai lang mấy ngày qua vẫn còn cập rập.

Chị Bùi Thị Thanh Thủy - Giám đốc HTX đặc sản Đồng Tháp cũng đề nghị người nông dân, các HTX sản xuất khoai lang cần quyết liệt và chuyên nghiệp hơn để phân phối sản phẩm khoai lang đến tay người tiêu dùng một cách tốt nhất.

Mỹ Lý