NATO chia rẽ sâu sắc

Tướng Jean Bernard Pinatel, chuyên gia về địa chính trị và tình báo kinh tế của Pháp mới đây tuyên bố: sự tồn tại của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO) dưới hình thức như hiện nay và việc NATO mở rộng sang phía Đông hoàn toàn phục vụ các lợi ích của Mỹ. Cho nên, bước đi hợp lý là giải tán NATO và đưa các nước châu Âu liên kết với Nga.

NATO tăng quân và tập trận quy mô lớn gần biên giới Nga

Phá vỡ đồng thuận

Hãng tin Sputnik dẫn lại nhận định của ông Jean Bernard Pinatel rằng, mục đích chính của Mỹ trong việc duy trì sự tồn tại và hoạt động của NATO là nhằm tiếp tục giữ khoảng cách nhất định giữa châu Âu với Nga. Các cuộc tấn công khủng bố xảy ra tại châu Âu thời gian gần đây đã trực tiếp cho người Pháp và các nước đồng minh khác của Mỹ trong NATO thấy rằng liên minh quân sự này không có bất cứ trợ giúp nào cho các quốc gia châu Âu trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố. Ngoài ra, trong khi Mỹ liên tục thay đổi chính sách của mình về vấn đề chống khủng bố, thì những hành động quyết đoán, hiệu quả của Nga trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng sẽ buộc các quốc gia châu Âu phải nghiêm túc suy nghĩ về một sự liên kết với người láng giềng phía Đông này. Tướng Jean Bernard Pinatel nhấn mạnh: “Chính sách hiện nay của NATO hoàn toàn không đem lại lợi ích cho Pháp”.

Bên cạnh đó, ông Jean Bernard Pinatel cũng cho rằng, Nga và Pháp hoàn toàn có các lợi ích kinh tế và chiến lược trùng hợp nhau. Hơn nữa, lịch sử cũng đã chứng kiến nhiều giai đoạn hợp tác đầy hiệu quả giữa hai bên.

Hiện, ngày càng có nhiều quốc gia châu Âu lên tiếng kêu gọi NATO không nên “khiêu khích” Nga. Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier nói rằng, các cuộc tập trận mới đây của NATO là “phản tác dụng” và đề nghị giới lãnh đạo NATO tránh đưa vũ khí đến sát biên giới Nga. Ngoài ra, Cộng hòa Czech, Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ cũng trở thành các quốc gia phá vỡ sự đồng thuận trong chính sách khiêu khích của NATO trong quan hệ với Nga. Các quốc gia này đã rất tích cực tăng cường quan hệ với Nga.

Rơi vào thế bất lợi

Cùng lúc này, chính dư luận Mỹ cũng tỏ ý hoài nghi về sự tồn tại của NATO. Tạp chí National Interest (Mỹ) số ra mới đây cho rằng, dù đang tích cực tăng cường sự hiện diện ở khu vực Đông Âu nhưng ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy NATO đang bị chia rẽ sâu sắc và đối mặt nguy cơ dần tan rã, trong khi giới lãnh đạo NATO dường như lại không muốn nhận ra sự thực này.

Theo National Interest, những nỗ lực tiến hành đảo chính quân sự vừa qua ở Thổ Nhĩ Kỳ đã làm NATO thực sự chấn động. Nếu như cuộc đảo chính được thực hiện thành công thì trong nội bộ NATO đã xuất hiện một quốc gia do chế độ độc tài quân sự điều hành. NATO hiện đang coi mình như là một liên minh có chức năng phổ biến dân chủ, nên Mỹ và các quốc gia thành viên chủ chốt của NATO đã đồng thuận bày tỏ sự ủng hộ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Tuy nhiên, quan điểm của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đang ngày càng đặt ra nhiều dấu hỏi hơn về vấn đề dân chủ và đã đẩy NATO vào tình thế bất lợi.

National Interest còn cho rằng, nguy hiểm lớn nhất đang “treo lơ lửng” trên đầu NATO là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới. Nếu như ứng cử viên đảng Dân chủ Hilary Clinton thắng cử, quan hệ giữa Mỹ và NATO sẽ vẫn được giữ nguyên trạng như hiện nay. Nhưng, nếu ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump giành được ghế ông chủ Nhà Trắng, quan hệ này sẽ không được củng cố, thậm chí sẽ làm nảy sinh quá trình tan rã của NATO. Bởi trong kỳ đại hội đảng toàn quốc của đảng Cộng hòa mới đây, tỷ phú Donald Trump là người đưa ra ý tưởng xem xét lại các điều kiện để Mỹ tham gia vào các liên minh quốc tế, cụ thể là tham gia vào liên minh quân sự “đã lạc hậu” như NATO.

VIỆT ANH/SGGPO