“Tiếng sấm đầu mùa” của Tiểu đoàn 502 anh hùng

ĐTO - Cách đây 62 năm, ngày 26/9/1959, chỉ sau 3 ngày thành lập, Tiểu đoàn 502 đã lập chiến công đầu tiên vang dội là chiến thắng Giồng Thị Đam - Gò Quản Cung. Đây là trận thắng có ý nghĩa quan trọng cho phong trào Đồng khởi toàn miền Nam năm 1960.

Tượng đài chiến thắng Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung (Ảnh DLBT)

Lần đầu ra quân, ta đã đánh thắng trận phục kích vận động trên đồng nước tại Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung, bẻ gãy cuộc hành quân cấp Trung đoàn của địch, diệt và bắt sống hàng trăm tên, thu nhiều vũ khí, quân trang, quân dụng.

Sáng ngày 26/9/1959, ta phát hiện rất đông quân địch hành quân bằng xuồng trên đường cộ cặp theo Giồng Thị Đam. Quân ta chỉ 42 tay súng nhưng tinh thần quyết chiến cao, có tài đánh giặc trên đồng nước, ở trong tư thế chủ động và bí mật. Đợi địch lọt sâu vào trận địa phục kích, ta bất thần nổ súng làm chúng bị động, chết và bị thương, xuồng bị chìm, không có khả năng chống trả. Quân ta chống xuồng xuất kích nhanh, diệt thêm nhiều tên nữa. Địch rối loạn, khiếp sợ và đầu hàng. Ta bắt sống tù binh, thu dọn chiến trường và băng đồng về Gò Quản Cung cách Giồng Thị Đam 3 cây số, bổ sung vũ khí mới, chuẩn bị trận địa đánh địch khi chúng đến ứng cứu. Đến 14 giờ, một tiểu đoàn khác của địch từ An Phong tiến về Gò Quản Cung để cứu viện. Chúng cảnh giác, đi thưa hơn, nhưng cũng sa vào trận địa phục kích của quân ta. Khi địch đến gần, ta nổ súng áp đảo, sau 10 phút tiêu diệt tốp đầu và tốp giữa, bọn đi sau hoang mang tháo chạy.

Trong hai ngày, hai trận thắng liên tiếp tại Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung, 42 tay súng của Tiểu đoàn 502 đã diệt gọn 1 tiểu đoàn địch, gồm Đại đội 12, Đại đội 7 và Ban Chỉ huy Tiểu đoàn 3 thuộc Trung đoàn 43, Sư đoàn 23 chủ lực Sài Gòn; đánh bại cuộc hành quân cấp Trung đoàn do phân khu Bắc tổ chức... tiêu diệt và bắt sống gần 200 tên, thu hàng trăm súng các loại và nhiều quân trang, quân dụng. Bọn tù binh được ta giáo dục, cảm hóa, chăm sóc thương binh, giao trả lại tư trang, cấp xuồng và thả về quận lỵ Hồng Ngự.

Chiến thắng Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung là chiến công xuất sắc đầu tiên của đơn vị bộ đội địa phương tỉnh nhà khi vừa tuyên thệ đổi phiên hiệu thành Tiểu đoàn 502 được 3 ngày; là thắng lợi quân sự sớm và lớn nhất, làm tăng thêm uy danh của Tiểu đoàn 502. Chiến thắng đã đi vào huyền thoại lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ví như “tiếng sấm đầu mùa” khởi đầu cho cuộc đấu tranh ở miền Nam.

Trận đánh Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung chẳng những có ý nghĩa rất quan trọng về mặt quân sự, vì đây là trận mở màn và tập dượt, chuẩn bị cho cuộc đồng khởi của quân dân miền Nam năm 1960 mà còn có ý nghĩa rất lớn, là bài học kinh nghiệm quí của ta trong việc phối hợp 3 mũi giáp công: “chính trị - binh vận - quân sự”. Sau trận đánh này, từ sự chính nghĩa, nhân đạo và tuyên truyền khéo léo của ta, hàng trăm binh sĩ được thả đã tuyên truyền trong hàng ngũ của chúng những sự thật về sức mạnh, tinh thần chiến đấu của ta, làm cho bọn binh lính địch rất hoang mang, dao động và nhiều tên đã đào ngũ.

Chiến thắng Giồng Thị Đam - Gò Quản Cung là tài sản tinh thần vô giá, niềm tự hào của nhiều thế hệ quân và dân Đồng Tháp, có động lực tinh thần to lớn để mỗi chúng ta hôm nay tiếp tục phát huy hơn nữa và ra sức phấn đấu thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh.

Kỷ niệm 62 năm Chiến thắng Giồng Thị Đam – Gò Quản Cung là dịp chúng ta ôn lại truyền thống cách mạng, kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, nhất là thế hệ trẻ ra sức thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đồng thời ghi nhận, tri ân những đóng góp to lớn của cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 502 anh hùng, quân và dân ta đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc.

ĐỒNG DAO