Người đưa tin chiến thắng trong đêm 30/4/1975 ở thị xã Cao Lãnh

Tại thị xã Cao Lãnh (TXCL), tỉnh Kiến Phong (nay là TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) giữa đêm khuya 30/4/1975, tin chiến thắng của quân giải phóng được phát đi rộn rã trên hệ thống loa truyền thanh tạo nên khí thế hồ hởi trong nhân dân, đồng thời khiến toàn thể ngụy quân, ngụy quyền sụp đổ. Người “phát thanh viên” đặc biệt đó là đồng chí Nguyễn Thanh Hoàng (bí danh Nguyên Hải), phóng viên của Báo Cờ giải phóng, nguyên Tổng biên tập Báo Đồng Tháp.

Bác Nguyễn Thanh Hoàng (bí danh Nguyên Hải) - nguyên Tổng biên tập Báo Đồng Tháp, người đưa tin chiến thắng trong đêm 30/4/1975 tại TX.Cao Lãnh

Đến nay dù đã sự kiện trải qua 40 năm, nhưng bác Nguyên Hải vẫn nhớ rõ hoàn cảnh và thời khắc bác đã thay mặt quân giải phóng phát đi tin chiến thắng của cách mạng ta tại TXCL trong đêm 30/4/1975.

Bác Nguyên Hải kể, giữa tháng 4/1975 tin chiến thắng ở khắp nơi được phát dồn dập trên Đài Minh Ngữ. Ở khu căn cứ của ta, đồng chí Mười Long (bí danh của bác Nguyễn Đắc Hiền - nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Đồng Tháp), Trưởng Tiểu ban Thông tấn báo chí của Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Kiến Phong phân công cho phóng viên chiến trường tham gia các cánh quân trong chiến dịch tổng tấn công của ta. Bác Nguyên Hải và bác Lê Ngọc Rạng (bí danh Quốc Việt - nguyên Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh) được phân công theo Tiểu đoàn 502C tiến về giải phóng TXCL.

Hôm 30/4, khi trời vừa sụp tối, từ xã Nhị Mỹ, Tiểu đoàn 502C hành quân về Cao Lãnh. Đi đến xã Mỹ Thọ thì có tin Tiểu khu Kiến Phong đã đầu hàng. Khi đó, đơn vị quyết định cử 6 đồng chí đi tắc ráng vào nội ô trước gồm: Tiểu Đoàn trưởng, Chính trị viên Tiểu đoàn, bác Quốc Việt, bác Nguyên Hải và 2 trinh sát theo bảo vệ.

Bác Nguyên Hải nhớ lại: “Đến gần chợ Mỹ Ngãi thì đoàn dừng lại ở một căn nhà là cơ sở của ta để lên kế hoạch làm việc với địch, rồi tiến ra chợ Mỹ Ngãi để ra đường lớn. Không khí lúc này rất náo nức. Đèn điện mở sáng rực. Cờ Mặt trận treo đầy trên phố. Ra đến đường lớn thì có 3 chiếc xe jeep chờ sẵn để chở chúng tôi vào nội ô. Tôi lên chiếc xe thứ 3 do Phạm Thành Đoàn - Thiếu tá Quận trưởng Cao Lãnh lái”.

Nội ô TXCL lúc bác Nguyên Hải đi qua khá vắng, nhà dân đóng cửa im lìm, chỉ có ít ánh sáng đèn đường. Sau khi Đoàn làm việc với địch ở dinh Tỉnh trưởng để chấm dứt các hoạt động quân sự và nhận bàn giao vũ khí, các cơ quan trọng yếu xong, bác Nguyên Hải được phân công thực hiện nhiệm vụ đặc biệt, tiếp quản Ty Dân vận và chiêu hồi của địch - nơi có Đài truyền thanh để báo tin chiến thắng.

“Nói thật, tôi rất bất ngờ, vừa mừng lại vừa lo khi nhận nhiệm vụ này. Vì tôi là phóng viên đi theo viết tin bài chiến sự nên chưa hình dung ra việc tiếp quản thế nào. Tôi tranh thủ trao đổi nhanh với đồng chí Mười Cường để thống nhất nội dung sẽ thông tin trên đài” - bác Nguyên Hải cho biết.

Sau đó, bác Nguyên Hải được Nguyễn Thành Danh - Trưởng Ty Dân vận và chiêu hồi lái xe đến đưa đi tiếp quản Ty Dân vận và chiêu hồi. Đến khoảng 10 giờ đêm 30/4/1945, sau thủ tục tiếp quản Ty ngắn gọn, bác Nguyên Hải đề nghị Trưởng Ty cho nhân viên phụ trách vào phòng kỹ thuật để chuẩn bị phát loa thông báo tin chiến thắng trên Đài Truyền thanh.

“Trong lúc chờ đợi mở máy, tôi thảo bản thông báo chiến thắng. Với danh nghĩa Ủy ban Mặt trận giải phóng, tôi nhấn mạnh: “Thưa đồng bào, hiện nay ngụy quân, ngụy quyền tỉnh Kiến Phong đã đầu hàng. Lực lượng quân giải phóng ta đã chiếm lĩnh và làm chủ hoàn toàn TXCL. Tôi nêu rõ chính sách hòa hợp, hòa giải dân tộc của Mặt trận giải phóng. Kêu gọi binh sĩ, sĩ quan địch buông súng trở về gia đình để hưởng chính sách khoan của cách mạng, kêu gọi đồng bào nổi dậy giành quyền làm chủ và đọc mười chính sách vùng mới giải phóng của Ủy ban Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam... Sau khi ghi âm vào băng và nghe lại cẩn thận, khoảng 11 giờ khuya 30/4 tôi cho lệnh phát lên hệ thống loa truyền thanh. Cứ khoảng 5 phút phát một lần, phát trong 30 phút”, bác Nguyên Hải nhớ lại.

Khi hoàn thành xong nhiệm vụ đưa tin chiến thắng của cách mạng, bác Nguyên Hải cảm thấy nhẹ nhõm, người tràn đầy cảm xúc. “Khác với cảnh đìu hiu, vắng vẻ ban đầu, khi phát thanh xong đường phố sáng rực ánh đèn, cờ mặt trận tung bay khắp nơi. Rất nhiều người đổ ra đường reo hò hoan hô chính quyền cách mạng. Tôi vui sướng tột cùng thế là cách mạng đã thành công, đất nước đã được thống nhất hoàn toàn”.

Việc phát tin chiến thắng trên loa truyền thanh TXCL lúc bấy giờ của bác Nguyên Hải là một sự kiện đáng nhớ. Đến nay, dù đã 40 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước nhưng tiếng loa phát thanh đêm 30/4/1975 của bác vẫn mãi ăn sâu vào tâm trí của rất nhiều cán bộ và nhân dân Cao Lãnh.

Phú Thuận